Gdyby żył obchodziłby dzisiaj 69. urodziny.

13 lutego 1955 r. urodził się Piotr Machalica - aktor teatralny, filmowy, dubbingowy oraz wykonawca piosenki aktorskiej. Syn Henryka, brat Aleksandra. Zmarł 14 grudnia 2020 roku w wieku 65 lat.

Jeden z moich ulubionych polskich aktorów. Wysoki, "masywny", charyzmatyczny. Ciekawa barwa głosu, niska, ciepła, miękka. Mówił wolno, spokojnie. Nawet gdy grał scenę, w której miał pokazać złość były w nim pokłady zarówno matczynego ciepła jak i ojcowskiego przeszywania wzrokiem. Imał się różnych zajęć. Był pomocnikiem bibliotekarza i fotografa. Wykonywał różne prace rzemieślnicze w Teatrze Narodowym. Pracował w izbie wytrzeźwień, rozważał też pójście do seminarium duchownego. W 1981 r. ukończył studia na PWST w Warszawie. Karierę ekranową i sceniczną rozpoczął równolegle. Stara polska szkoła aktorska, która nie odpuszczała młodym aktorom teatru, trudu i znoju związanego ze staniem na deskach i zmierzeniem się z prawdziwą sztuką "tu i teraz". Był uznanym wykonawcą piosenki aktorskiej. Śpiewał głównie piosenki Okudżawy i Brassensa. W 1986 r. otrzymał nagrodę na XXIII Krajowym Festiwalu Piosenki Polskiej w Opolu za wykonanie „Piosenki pieska pokojowego”, która była bardzo czytelną aluzją polityczną. W jego repertuarze były też piosenki Wojciecha Młynarskiego i Jana Wołka. Wydał płyty: Złota kolekcja: Portret muzyczny: Brassens i Okudżawa (2002), Moje chmury płyną nisko (2012), Piaskownica (2015) i Mój ulubiony Młynarski (2019).

Tak jak wielu zdolnych z tamtych lat Piotr Machalica nie ominął funkcji zarządzających - dyrektorskich. Był dyrektorem artystycznym Teatru im. Mickiewicza w Częstochowie. Otrzymał Złoty Liść Retro na Festiwalu Piosenki Retro im. Mieczysława Fogga w Warszawie dla przedstawienia "Hemar w chmurach. Kabaret". Z częstochowską publicznością jako dyrektor pożegnał się w 2018 r. śpiewanym spektaklem "MACHALista przebojów". - źródło Wikipedia

Zbyt dużo było ról filmowych i teatralnych aby udało się w trzech zdaniach ocenić spuściznę aktorską Piotra Machalicy. Zresztą po co cokolwiek oceniać? Po latach wszystko oceni się samoczynnie tylko warto ocalić Artystę od zapomnienia. Stąd ten wpis na blogu. Pewnie pominę najważniejsze role, ale wymienię te, które najbardziej zapady mi w pamięci i kojarzą się tylko i wyłącznie z tym aktorem. Są to role:

- Roman w "Krótkim filmie o miłości" z 1988 r.,  

- Seksuolog w "Sztuce kochania" z 1989 r., 

- Roman w "Dekalogu IX" z 1989 r.,

- Psychoanalityk w "Dniu Świra" z 2002 r.,

- Adwokat w filmie "Dziekan" z 2019 r. W tym ostatnim niesamowicie twardo odegrana rola. Jedna z ostatnich w jego życiu. Dziekan okazał się twardy, nieustępliwy, nieempatyczny, profesjonalny, odporny na argumenty, żądny dowodów. Młody absolwent zawiódł się na swoim autorytecie. Jest prawdopodobne, że wtedy rozchwiał swoje wątpliwości co do autorytetów w życiu. Piotr Machalica zagrał tak, że przestałem go wtedy lubić.

***

Cytaty:

"Aktor jest dwa razy nieszczęśliwy w życiu – kiedy gra i kiedy nie gra. To zawód potwornie niesprawiedliwy. Nic w nim się nikomu nie należy. Najpierw trzeba mieć szansę, by pokazać się w odpowiedniej chwili odpowiednim ludziom, od których coś zależy. Nawet jak się ma etat w teatrze i dostanie rolę – to mimo najlepszych chęci można ją schrzanić. Uprawiam zawód, który wymaga umiejętności czekania. Są wśród nas tacy, którzy potrafią walczyć, i tacy, którzy nie umieją." - Źródło: „Rzeczpospolita”, 12 lutego 2005 r.

"Na ten zawód składają się i film, i telewizja, i kabaret, i teatr. Jeśli coś odpada […] – są jeszcze inne możliwości […]." - Źródło: „Rzeczpospolita”, 12 lutego 2005 r.

"[...] nie można dobrze wykonać zadania, kiedy rano przyjeżdża się na teatralną próbę, po jej skończeniu w pełnym biegu – na zdjęcia, a potem – do teatru." - Źródło: „Rzeczpospolita”, 12 lutego 2005 r.

R.I.P.

PIOTR MACHALICA (1955 - 2020)