Symfonie J. Haydna

skrzypek · 25 Listopada 2004

Tytułem wstępu trzeba napisać, że Haydn (1732-1809) i Mozart stworzyli najdoskonalszą syntezę muzyki XVIIIw. Jej właściwości formalne i wyrazowe zadecydowały o istocie stylu klasycznego.

Przeciwieństwem tej jedności było ich życie.

Mozart otrzymał doskonałe wykształcenie, a Haydn był samoukiem, z trudem zdobywał wiedze muzyczną, pracując jednocześnie na skromne utrzymanie. W miarę upływu lat zyskał uznanie, zaszczyty i dostatek.

Mozart odwrotnie. Jako dziecko i młodzieniec osiągnął szczyty swego powodzenia. Później borykał się z niedostatkiem. Zmarł w 35 roku życia, pochowany w grobie dla najbiedniejszych, którego nigdy nie odnaleziono.

Twórczość Josepha Haydna obejmuje nie tylko 108 symfonii, ale pozostałe gatunki i formy muzyczne kultywowane w XVIIIw., jeżeli ktoś chciałby polecić coś spośród pozostałej literatury to ten niech to miejsce temu służy.

Pytanie z rodziny - które wykonania są godne polecenia w szczególności?

Jakiś czas temu zwróciłem uwagę w radio, obstawiłem Mozarta, a to był Haydn, była świetna, niedługa, prawdopodobnie któraś ze środka, a może nawet jedna z początkowych 40stu wstyd się przyznać, że nie zapamiętałem która, jedyne co można powiedzieć to, że zachwyciło i nie puszcza.

Co sądzicie o wykonaniach pod F. Bruggenem, na gigancie jest 15 płytowy box, czy warto, bo są i inni? Może wybrać tylko te najbardziej popularne "Symfonie paryskie" (82-87), "Symfonie londyńskie" (93-104), wydaje mi się, że pozostałe są również godne uwagi.

AntionioVi · 26 Listopada 2004

Trochę nie na temat - bo chcialbym polecić wykonanie którego nie ma. Co dziwne (dla mnie) jest to najmniej lubiany przeze mnie dyregent 'autentyczny' Hogwood - Haydna to on "ma we krwi". Nagrał chyba całośc dla Decci - ukazało się 10 boxów po 3 CD, a potem zostało to wycofane - może planują wydać to w 1 tanim zestawie. Jego band (AAM) gra tym razem doskonałe, nagranie na najwyższym poziomie bez wariackich temp, wszystko wywazone, krystalicznie czyste do najdrobiniejszego szczegłu. Niestety nie wydano(???) symfoni od 80 w górę. Dlatego zdani jesteśmy na przyzwoitego ale nieco anemicznego Kuikjena (82-92). A co w wyższej numeracji- niech inni się wypowiedzą - ja mam (znam) paru "dziadków" Bernstein, Davis - ale nie mam do nich serca - myslę że napewno Hogwood jest najlepszy choć przyznam że póki co to w mojej bujnej wyobraźni. No i ten Bruggen - ach...Lubię też nagranie "Pinnocka" z szturmem i drangiem - choć gra Haydna trochę jak Vivaldiego (i nie wiem po co z klawesynem).

Martin · 26 Listopada 2004

AntonioVi ja na mój gust ma rację - Haydn pod Hogwood'em jest niesamowity. Ale nie nagrał jeszcze całości - dlatego zostało wycofane ( tak wynika z moich informacji) - ma ponoć dograć co mu zostało i bedzie wydany cały box, oczywiście o ile wierzyć takim informacjom i majac nadzieje że na przeszkodzie nie staną "nieporozumienia finasowe" jak to czasem ponoć się zdarza. Jesli możesz coś sobie kupić pod Hogwood'em - to myślę że jego trzeba wybrac. Zaś co do Bruggena - sam mam ten komplet i sprawdza się wysmienicie ale nie będę go wychwalał pod niebiosa, grają muzycy wystarczjąco lekko swobodnie i czytelnie z włąsciwą melodyką. Bardzo precyzyjnie ale dość ostro co sie zdarza przy wykonaniach na instrumentach dawnych. Jeśli chodzi o poziom techniczny i realizacji nagrania - znakomite. Jeśli jednak wziąźć mimo wszsytko pod uwage zróznicowanie poszczególnych okresów twórczości Hydna - to komplet ten może wydac się zbyt jednostajny brzmieniowo i emocjonalnie. Jeśli miałbym polecac to wybrałbym chyba nagrania kombinowane, zwłąszcza jeśli nie znasz dobrze Hydna a szukasz zróżnicowanych brzmień. Znakomitym wyborem będzie tutaj pod Marrinerem symfonie Paryskie, i symfonie "Pory dnia" /na Philips/ - wyborne nagranie zwłaszcza tego ostatniego ... porazajace. "Sturm und Drang" pod Trevorem Pinnockiem /na Archiv/ . Znakomite wydanie /na Decca/ z Sir G.Soltim - "symfonie Londyńskie"(choć to inna szkoła i aparat wykonawczy). Srodkowe symofonie pod tez wspominamym wcześniej Hogwoodem na /L'oisauLyre/ Bardzo piekna jest symfonia koncertująca pod rzeczonym Bruggenem znajduje sie w tym komplecie. A tak to poza tym to już pojedyncze nagrania które gdzieś raz na jakiś czas się objawiają. Wracjąc jeszcze na chwilę do poczatków Twojej wypowiedzi - myslę że wszystkie symfonie Hydna to NIE jest rzecz niezbędna w domowej płytotece. Oczywiscie obydwie postacie sa wybitne ale niestety tak u Hydna jak i u Mozarta spora część twórczości to za przeproszeniem "muzka do kotleta" Reasumując - komplet Bruggena jest bardzo rowny i naprawdę piekny ale ... no są jakieś ale, a poza tym myślę że przy zdrowym rozsądku warto wziążć pod uwage kilka aspektów zanim zasypiesz się wszystkimi symfoniami, jak mój znajomy kantatami Bacha -Karl Richter to wprawdzie mój ulubiony oddtwórca Bacha ale na miły Bóg - wszystko ma jakieś granice ;-)

Pozdrawiam

skrzypek · 26 Listopada 2004

Dziękuję Koledzy za propozycje, faktycznie jeżeli ten Hogwood taki dobry to zwróce na niego uwagę. Na amazon jest kilka, ale ceny też nie zachęcają, wypada tylko czekać, może u nas będzą tańsze, jeżeli będą. Znalazłem 3 płyty na gigancie, ale dosyc drogo to wychodzi, jesli chcialoby sie miec kilka w kolekcji kompletujac powoli plyta do plyty. W tym wypadku 52,99 zł za dwie symfonie to dużo ;), a i płyt jak na lekarstwo. Powiedzmy na probe jest za 29,99

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą ) .

>> AntonioVi odnosnie tych symf. z klawesynem to są pewnie te z pierwszego okresu gdzie JH nawiazuje do włoskiego baroku, a klawesyn to zasadniczy element baroku za którym też nie przepadam, z czasem można się oswoić :) i dlatego też można odczytać w tym Vivaldiego w barokowym klimacie. Jeżeli jeszcze dołożyć do tego dawne instrumenty to lądujemy w poprzedniej epoce, za dawnym brzmieniem choćby skrzypiec nie przepadam, jeżeli można zagrać lepiej na instrumentach współczesnych, ale teraz to jest trendy. Czy brzmienie dawnych barokowych instrumentów w muzyce z epoki klasycyzmu jest odpowiednie, nie potrafię tego ocenić, może właśnie w pierwszych symfoniach z czasu barok.-klasyc. ma to uzasadnienie, chyba wątpliwe idąc z duchem czasu i epoki. Jeżeli jest przez to ostro jak pisze Martin to może nie tędy droga.

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

AntionioVi · 26 Listopada 2004

Nagranie Pinnocka jest naprawdę dobre (z wyjątkiem 2 zastrzeżeń poczynionych wyżej) a nagrane przezeń symfonie "z klawesynem" należą już do dojrzałego okresu w twórczości JH i z barokiem nie mają nic wspólnego.

AntionioVi · 26 Listopada 2004

chciałem powiedzieć - dojrzalszego

broy · 25 Lutego 2008

Niedawno słuchałem we fragmentach w RMF Classic nagrań symfonii Haydna pod S. Rattle. Nagrania wydały mi się b. interesujące, czy ktoś je zdołał poznać nieco lepiej?

Co do Hogwooda: nagrania zostały wznowione teraz w tańszej serii. Warto kupić.

pzdr

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

daGambus · 25 Lutego 2008

broy > jakieś szczegóły nt. tego Hogwooda please?

Tad46 · 25 Lutego 2008

Nagranie Rattle'a jest znakomite, to oczywiście "normalna" orkiestra symfoniczna (zresztę nie wiadomo w jakim składzie dokładnie), za to jedna z najlepszych na świecie, brzmienie jest urzekające, lekkie i elastyczne. Słychać, że muzycy się dobrze bawią, na pewno Rattle tak i na pewno publiczność!

Najtaniej Haydna wszystkie symfonie można kupić wersję w Brilliant, kupione od Nimbusa, Ivan Fischer. I to dobre nagranie, na małej orkiestrze współczesnej grającej "historycznie". To obok Doratiego jedyne kompletne (Naxos zmierza do kompletności).

Nagranie Pinnocka bardzo dobre, Hogwooda nie bardzo lubię, Paryskie są bardzo dobre z Kuijkenem, Londyńskie: znakomity Solti, równie dobry w 3 Szell. Ogólnie nagrań ogromne dużo...

Tad46 · 25 Lutego 2008

Haydn był w takim samym stopniu samoukiem co i Mozart: Mozarta uczył ojciec, Haydna kompozytor włoski Porpora, u którego terminował. A przedtem śpiewał w chórze. A potem stykał się z nowościami u Eszterhazyh... przecież ządnych szkół muzycznych wtedy nie było! Haydn był muzykiem Eszterhazych, Mozart arcybiskupa z Salzburga. etc etc. Mozart pracował bardzo ciężko w młodości: cudowne dziecko nie ma lekko... wożone jak małpka po całej Europie. Coś tu jakimiś mitami mi pachnie... Twórczość Haydna nie tylko obejmuje gatunki i formy, ale w dużej mierze je współtworzy (sam kreował się na wynalazcę kwartetu smyczkowego, co nie było za bardzo prawdą, ale dzięki jakości muzyki kwartet wszedł do użytku jako pierwszorzędny rodzaj muzykowania).

broy · 26 Lutego 2008

Tad46

dzięki, zamówiłem

pzdr

broy · 26 Lutego 2008

daGambus

np:

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

Horst · 26 Lutego 2008

lubię tą płytkę z Szellem, TEZ ze wzgledu na okładkę (ten obraz)- czasem tak bywa :-)

googlowałem za nagraniami Skrowaczewskiego- uważam go za geniusza, a dla niego Haydn to był chyba numer 1., a na pewno z pierwszej 3ki (włącznie z Brucknerem)

moje jedne z naj naj większych przeżyć muzycznych to był taki bis Skrowaczewskiego właśnie z Haydnem, na Wratislawia Cantans we Wrocku- niesamowita kreacja niby bardzo prostej linearnej części

zrobił z tego Magię prawie jak z jakiegoś Lohengrina :-/

ale rezultaty googlowania... miiiiiizzzeriia

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

Tad46 · 26 Lutego 2008

A Szell to jedyne nagranie, które wydobywa rubaszność, gdzie trzeba, w symfoniach Haydna. To musiało nieźle bawić publikę, jak nagle delikatnie zamierające dźwięki przerywa odgłos pierdnięcia (klarnetu)... w innych nagraniach nie wiadomo co ten klarnet robi i po co. A gdzie trzeba to Szell jest delikatny, gdzie trzeba energiczny. Jedno z lepszych nagrań. Swoją drogą to Rattle powiedział, że krzywdę się robi muzyce Haydna grając ją jakby była dla figurek z porcelany.

A Rattle nagrał także wcześniej wybór 3 symfonii Haydna z orkeistrą z Birmingham. Tez dobre.

jaro_001 · 26 Lutego 2008

Tad46, 25 Lut 2008, 17:00 >

Na nagraniach kompletu symfonii z Brillianta, które wspominasz dyrygował nie Ivan Fischer lecz jego brat Adam.

Tad46 · 26 Lutego 2008

Racja, sorry.

dong · 26 Lutego 2008

A nikt jeszcze w tym wątku nie wspomniał (choć w innych była o tym mowa) nagrań referencyjnych - interpretacji Beechama z Royal Philharmonic Orchestra.

Późne symfonie (93-104) można nabyć bez większego trudu i w budżetowych cenach, w różnych zestawieniach EMI: sześciopak razem z 'Porami roku' w serii Budget Box Sets lub 2 wydania dwupłytowe w edycji EMI Gemini.

Bardzo również przypadły mi do gustu nagrania Celibidache z Monachijczykami (tylko symfonie 92, 103 i 104) - przy czym w porównaniu z innymi jego interpretacjami z tego okresu można by je nazwać wręcz konwencjonalnymi.

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

Tad46 · 26 Lutego 2008

Nie słyszałem niestety Beechama, a bardzo bym chciał. Redaktorzy Penguin Guide, których gusty zgadzają się z grubsza z moimi, bardzo je chwalę. Cóż, kiedy nigdy na nie nie trafiłem.