Usuwanie brumu ze wzmacniacza słuchawkowego

[wagnerosss]

Witam wszystkich,

Ostatnio wróciłem do starego projektu wzmacniacza lampowowo-tranzystorowego do słuchawek. Jest to pierwsza konstrukcja z lampą, którą zrobiłem (i która przeleżała w szafie koło dwóch lat). Chciałem Was dopytać skąd może pochodzić źródło brumu/buczenia w takim wzmacniaczu? Dźwięk jest ledwo słyszalny, kiedy potencjometr jest skręcony na zero, ale przy odkręcaniu staje się nieco głośniejszy. Zgodnie z zaleceniami zrobiłem jeden wspólny punkt masy, który znajduje się przy potencjometrze: tu schodzi się masa sygnałów oraz masa wzmacniacza, obudowa i trafo są uziemione, a przewody wejściowe ekranowane (ekran podłączony do masy od strony potencjometru).

W skrócie opis: po środku znajduje się płytka wzmacniacza (projekt z AVT) zasilana z trafo 1x18V. Początkowo chciałem to zasilić 1x22V, ale napięcie w trafo okazało się wyższe niż nominalne. Całe szczęście odwrotnie wlutowałem jedną diodę, dzięki czemu nie uruchomił się ostatni stopień powielacza. Gdyby ruszył, kondensatory końcowe mogłoby tego nie wytrzymać: napięcie ponad 100V, a kondensatory do 100V max. Zasilanie lampy obecnie wynosi około 75V. Poniżej znajduje się trafo 1x12V do zasilenia układu zabezpieczającego. Sygnał regulowany jest poprzez potencjometr liniowy ALPS 2x50k.

Być może popełniłem gdzieś podstawowy błąd, ale na błędach człowiek uczy się najlepiej. Poniżej załączam zdjęcie wnętrza. Za wszelkie uwagi, nawet te krytyczne z góry dziękuję!

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

[artw]

skąd jest masa na gnieździe słuchawkowym?

Napisz cokolwiek wiecej , daj schemat , rysunek płytki . zdjęcia z bliska

Edytowane 17 Września 2020 przez artw

[wagnerosss]

Wszystkie punkty masy spotykają się przy potencjometrze, który jest mocowany bezpośrednio do obudowy (w tym punkcie masa połączona jest z obudową). Masa wzmacniacza jest wzięta z miejsca, gdzie wchodzą oba kanały na płytkę. Na zdjęciu zaznaczyłem na żółto masę, a na zielono uziemienie. Zdjęcia, których elementów zrobić z bliska?

Schemat płytki w linku poniżej.

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą ) Edytowane 17 Września 2020 przez wagnerosss

[Jaro_747]

Tak na początek to bym odsunął przewody zasilania z trafa do płytki (te czerwone) od przewodu z sygnałem z gniazda wejściowego do potencjometru. I cokolwiek je skręcił. Roboty tyle co nic, a może pomoże.

Edytowane 17 Września 2020 przez Jaro_747

[yacool1975]

Sprobowalbym odlaczyc na probe mase tej plytki z wlacznika (?) w prawym dolnym rogu od masy potka, ew wpiął ją gdzies indziej.

Aa, widze - to gniazdo sluchawkowe? Jednak probowalbym tutaj z masą poeksperymentowac. Drugi eksperyment - jesli jest roznica w brumie przy zmianie potka to by znaczylo ze brum powstaje przed potkiem - sprobuj zewrzec wejscie do masy - jak to wplynie na brum

[naczesany]

Mam ten wzmacniacz od kilku lat. Wykonywał go na zamówienie bodajże niejaki Pan Micszu.
Po włączeniu u mnie w domu sporadycznie pojawiało się brumienie (nie przydźwięk sieciowy) o różnych porach. Dwa razy wysyłałem go opisując problem. U pana Micszu nigdy nic takiego się nie działo. Nawet wykonał zasilanie umieszczając trafo w oddzielnej obudowie. U mnie problem się powtarzał. Zauważyłem, że brumienie pojawia się wieczorami, w soboty notorycznie i doszedłem do wniosku, że napięcie sieciowe u mnie w tym czasie oscyluje wokół 218V. Ostatecznie okazało się, że przy 218V na wejściu trafa jest zbyt niskie napięcie na jego wyjściu (występuje za duży spadek). Po korekcji dzielnika problem zniknął. Zresztą jest wzmianka o tym problemie w opisie kitu. Pan Micszu projektował zapewne przy 230V.
Najlepiej zagrał na E88CC Bugle Boy.
Teraz sprzedaję.
https://www.olx.pl/oferta/wzmacniacz-sluchawkowy-lampowy-CID99-IDDu5kJ.html

[wagnerosss]

@naczesany mieliśmy chyba okazję rozmawiać na ten temat ze dwa lata temu. U mnie ten brum przypomia 50 Hz, więc może to być spowodowane tym, że przewody zasilania są za blisko sygnałowych. Przyglądałem się zdjęciom z Twojego ogłoszenia i zastanawiam się jak jest poprowadzona masa u Ciebie, w sensie gdzie masy obu kanałów się łączą i gdzie masa łączy się z obudową?

U mnie siedzi 6922 Electro Harmonix. Może napięcie 75V jest za niskie dla tej lampy i stąd ten brum?

@Jaro_747 poprawiam właśnie przewody zasilania i je skręcam. Lepiej sygnały prowadzić zwykłymi przewodami skręconymi (tak, jak ma @naczesany) czy przewodem ekranowanym, jak w moim przypadku?

@yacool1975 co masz dokładnie na myśli? Przenieść wspólny punkt masy w inne miejsce czy przeciwnie odejść od tego rozwiązania? Brum jest obecny nawet, jak potek jest skręcony na zero. Zakłócenia mogą w takim wypadku przechodzić jakoś przez niego mimo skręcenia?

EDIT: teraz zauważyłem, że obudowa potencjometru (pokrętło i metalowe części ALPSa) są odizolowane od jego uzwojeń. Czy należy izolować te elementy od masy czy podłączyć je? Do tej pory miałem je podłączone.

Edytowane 18 Września 2020 przez wagnerosss

[Daniel_68412]

@wagnerosss czy dobrze czytam rysunek: masa ze słuchawek wraca do wzmacniacza po 1 kabelku od masy wejściowej?

[wagnerosss]

@Daniel_68412 Masa z gniazda słuchawkowego idzie do masy potencjometru. Masa wzmacniacza idzie do masy potencjometru. Obie masy gniazd RCA łączą się do masy potencjometru. Odprowadziłem teraz masę potencjometru do obudowy oddzielnym przewodem. Ogólnie stosuję topologię gwiazdy.

W chwili obecnej poskręcałem przewody zasilające z obu transformatorów, poprawiłem połączenia masy z obudową i słyszę poprawę. Brum jest bardzo cichy, a kręcenie potencjometrem właściwie nie wpływa na jego głośność (zmienia jego barwę odrobinę). Nie ma też różnicy czy zewrę wejścia czy nie. Zacząłem nasłuchiwać obudowę i zauważyłem, że samo trafo toroidalne buczy (czyżby Toroidy skopali trafo przy nawijaniu?). Trafiłem również na ten 

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą ) , buczącego transformatora.  

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

[naczesany]

Spróbuj obracać trafem wokół osi.

[Daniel_68412]

4 minuty temu, wagnerosss napisał:

czyżby Toroidy skopali trafo przy nawijaniu?

Jeśli jest to wersja audio i kupiłeś ja mniej niż 14dni oraz nie jest na zamówienie to możesz odesłać. Jeśli nie jest audio to same toroidy piszą, że może buczeć - był o tym ostatnio wątek.

Testowo możesz odpiąc masę słuchawek od potka i poprowadzić ją razem z tymi 2 białymi kabelkami. Może przypadkiem pomóc.

[wagnerosss]

Usiądę dzisiaj wieczorem jeszcze do tego i spróbuję poobracać elementami oraz przewodami. Buczenie w słuchawkach odpowiada buczeniu transformatora (praktycznie ten sam dźwięk).

Jakie są plusy odgradzania zasilania od reszty elementów stosując np. blachę miedzianą? Trafo jest bardzo blisko płytki, może to również powoduje zakłócenia?

Wrzucam obecny stan ułożenia przewodów. Na czerwono (na górze i poniżej potencjometru) zaznaczyłem dodatkowe przewody, które dołożyłem.

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

[Daniel_68412]

22 minuty temu, wagnerosss napisał:

Usiądę dzisiaj wieczorem jeszcze do tego i spróbuję poobracać elementami oraz przewodami. Buczenie w słuchawkach odpowiada buczeniu transformatora (praktycznie ten sam dźwięk).

To pewno będzie trafo, wyjmujesz poza obudowę, przedłużasz te czerwone kable do testu i będzie sprawa jasna.

[yacool1975]

Eliminuj po kawalku. Jesli zewrzesz wejscia do masy to problem jest talej. Sprobowalbym odlaczyc plytke z gniazdem sluchawkowym bo widze ze ma zasilacz na pokladzie i jej mase ciagniesz do masy czylego wejscia. Jesli te elementy nie pomogą - wtedy umiejscowienie trafa - powinno byc jak najdalej od wejsc i wejsciowych obwodow plytki

Zwroccie uwage ze poza toroidem tam jest neszcze jeden transformator

Mozesz tez odlutowac zupelnie przewody wejscia i zewrzec do masy-wtedy ewentualniewyeliminujesz wejscie wzmaka z potkiem

[artw]

sprobuj pociągnąć masę wyjścia z płytki koło wyjść.

Oddziel masy sygnałowe od masy brudnej ( czy wszystkie masy wejścia łączysz do obudowy potencjometru? jeśli tak to je odłącz)

W artykule jest napisane że układ lubi brumić i nie ma na to jednego uniwersalnego rozwiązania, trzeba walczyć indywidualnie.

Ekrany na trafo nic nie dają , a już na pewno nie miedziane

Edytowane 18 Września 2020 przez artw

[Daniel_68412]

10 minut temu, artw napisał:

masy brudnej

przez to się rozumie masę zasilania?

[wagnerosss]

1 godzinę temu, artw napisał:

sprobuj pociągnąć masę wyjścia z płytki koło wyjść.

Masz na myśli podłączenie masy gniazda słuchawkowego do  masy, która znajduje się koło wyjść sygnałowych ze wzmacniacza, tak?

1 godzinę temu, artw napisał:

Oddziel masy sygnałowe od masy brudnej ( czy wszystkie masy wejścia łączysz do obudowy potencjometru? jeśli tak to je odłącz)

Obudowa potencjometru, to jest front z pokrętłem są z metalu. Siłą rzeczy obudowa potka będzie podłączona do masy ze względu na stykanie się z obudową. Co masz na myśli mówiąc oddzielić masy sygnałowe: odseparować zupełnie czy podłączyć je do obudowy w innym miejscu?

2 godziny temu, yacool1975 napisał:

Eliminuj po kawalku. Jesli zewrzesz wejscia do masy to problem jest talej. Sprobowalbym odlaczyc plytke z gniazdem sluchawkowym bo widze ze ma zasilacz na pokladzie i jej mase ciagniesz do masy czylego wejscia. Jesli te elementy nie pomogą - wtedy umiejscowienie trafa - powinno byc jak najdalej od wejsc i wejsciowych obwodow plytki

Zwroccie uwage ze poza toroidem tam jest neszcze jeden transformator

Mozesz tez odlutowac zupelnie przewody wejscia i zewrzec do masy-wtedy ewentualniewyeliminujesz wejscie wzmaka z potkiem

Będę musiał wlutować zatem inne gniazdo, żeby to przetestować. Płytkę swoją drogą projektował pkrecz. Trafa są raczej daleko od wejść, jedynie trafo do płytki, czyli zabezpieczenia słuchawkowego jest blisko sygnałów wyjściowych wzmaka.

[Prewwit]

2 godziny temu, wagnerosss napisał:

Obudowa potencjometru, to jest front z pokrętłem są z metalu. Siłą rzeczy obudowa potka będzie podłączona do masy ze względu na stykanie się z obudową. Co masz na myśli mówiąc oddzielić masy sygnałowe: odseparować zupełnie czy podłączyć je do obudowy w innym miejscu?

A masz puszczoną masę z gniazd RCA do obudowy potencjometra, u mnie w tym był problem z zakłóceniami?

Edytowane 18 Września 2020 przez Prewwit

[wagnerosss]

@Prewwit tak jest. Masa obu RCA wchodzi do złącza płytki potencjometru. Dalej masa rozchodzi się wszędzie: obudowa, dodatkowo obudowa potencjometru, masa wzmacniacza, masa gniazda słuchawkowego.

[piku bb]

Jaki transformator masz w tym wzmacniaczu?Na zdjęciu nr 1 wygląda on jak symetryczny-2 czerwone do zasilania plus środkowy który masz podłączony do uziemienia.Nie wiem czy elektrycznie jest to poprawne połączenie-bardziej obeznani niech się wypowiedzą.

 Chyba że to trafo ma pojedyńcze np.18v,a przewód żółty to wewnętrzny ekran między uzwojeniami.

[artw]

puść przewody z RCA do potencjometru ( tylko do pinów , nie do obudowy) i z tych pinów potencjometru do płytki.Gniazda RCA odizolowane od obudowy.

[wagnerosss]

46 minut temu, artw napisał:

puść przewody z RCA do potencjometru ( tylko do pinów , nie do obudowy) i z tych pinów potencjometru do płytki.Gniazda RCA odizolowane od obudowy.

Gniazda RCA są odizolowane od obudowy w miejscu mocowania. W który miejscu takim razie mam podłączyć masę do obudowy i czy zmienić miejsce podłączenia masy gniazda słuchawkowego (obecnie jest przy masie sygnałów przy potencjometrze)?

2 godziny temu, piku bb napisał:

Jaki transformator masz w tym wzmacniaczu?Na zdjęciu nr 1 wygląda on jak symetryczny-2 czerwone do zasilania plus środkowy który masz podłączony do uziemienia.Nie wiem czy elektrycznie jest to poprawne połączenie-bardziej obeznani niech się wypowiedzą.

 Chyba że to trafo ma pojedyńcze np.18v,a przewód żółty to wewnętrzny ekran między uzwojeniami.

 

To nie jest trafo symetryczne: 1x18V 20VA. Przewód żółto-zielony podłączam do obudowy, zgodnie z oznaczeniem koloru.

@yacool1975 Odłączyłem sygnały wyjściowe od płytki gniazda słuchawkowego, żeby zobaczyć czy sama płytka nie generuje tego brumu. Niestety bez zmian.

@naczesany Obracałem trafem na początku horyzontalnie, a później obróciłem o 90 stopni to pozycji wertykalnej i sprawdzałem dalej. Udało mi się tylko uzyskać większy brum jak podniosłem wyżej trafo. Przez chwilę myślałem, że znalazłem nową pozycję, która zmniejszyła odrobinę ten brum, ale tylko wydawało mi się.

Skoro zmiana położenia toroidu miało wpływ na brumienie, to wykluczyłbym raczej drugie zalewane trafo.

Pozostaje mi jeszcze wyjąć trafo poza obudowę oraz zewrzeć sygnały wejściowe na płytce wzmacniacza. Muszę znaleźć jakieś kable do przedłużenia...

Edytowane 18 Września 2020 przez wagnerosss

[wagnerosss]

Zmierzyłem jeszcze napięcia ogólnie. Otóż:

1. Trafo 21VAC, 0.5VDC(!!!) na złączu zasilającym

2. Powielacz (za trzecim stopniem) 70VDC, 0.0VAC względem masy, 0.27VAC względem jednego z wejść AC.

3. Na sygnałach wyjściowych ze wzmacniacza 0.0VDC.

[artw]

czy możesz zrobić zdjęcie połączeń potencjometru i wejścia sygnału na płytkę?

 

Proponuje też kilka prostych testów

1 Wyciągnij trafo poza obudowę

2 odłącz i wyjmij trafo układu zabezpieczeń

3.zewrzyj wejścia ( odłącz przewody wejściowe od płytki i na płytce połącz wejścia L i R do masy

 

Edytowane 18 Września 2020 przez artw

[wagnerosss]

9 minut temu, artw napisał:

czy możesz zrobić zdjęcie połączeń potencjometru i wejścia sygnału na płytkę?

 

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

[artw]

do czego służą te białe kabelki lutowane od dołu płytki potencjometru?Masz bałagan w masach od potencjometru do płytki , nie bardzo widać co dzieje się na złączce , ale masz masy połączone z ekranem.Powinno być wszystko oddzielnie ( dwa sygnały i dwie masy,ekran oddzielnie ) Przewody sygnałowe i dwa przewody masy sygnału powinny iść do pcb.Ekran łączysz albo do masy na pcb albo do masy na obudowie potencjometru , tylko z jednego końca

Edytowane 18 Września 2020 przez artw

[wagnerosss]

16 godzin temu, artw napisał:

do czego służą te białe kabelki lutowane od dołu płytki potencjometru?Masz bałagan w masach od potencjometru do płytki , nie bardzo widać co dzieje się na złączce , ale masz masy połączone z ekranem.Powinno być wszystko oddzielnie ( dwa sygnały i dwie masy,ekran oddzielnie ) Przewody sygnałowe i dwa przewody masy sygnału powinny iść do pcb.Ekran łączysz albo do masy na pcb albo do masy na obudowie potencjometru , tylko z jednego końca

@artwJeden biały kabel łączy masę do obudowy (dolna płyta), a drugi do panelu frontowego.

Ekrany są dokładnie tak podłączone, jak piszesz: ekran z jednej strony przewodu, z drugiej nie. Ekrany (oplot) obu przewodów są podłączone do masy przy potencjometrze (bezpośrednio w złączu). Jako, że płytka potencjometru nie posiada oddzielnych mas kanałów, to łączę je dokładnie tam (obie masy kanałów oraz ekran). Do pcb wzmacniacza dochodzą 4 przewody: dwa kanały i dwa przewody masy (użyłem dwóch, skoro jeden był wolny).

@artw Sugerujesz, żeby ekrany podłączyć w innym punkcie niż masa sygnałów wejściowych/wyjściowych?

[artw]

1.czy próbowałeś te trzy proste triki jakie wcześniej sugerowałem?(szczególnie ten trzeci) jakie otrzymałeś rezultaty?

2. odłącz te wszystkie białe kabelki

3. odłącz ekran od masy sygnałowej daj go wstępnie do masy płytki

 

Rób wszystko po kolei , po jednym

Napisz co wyszło

[wagnerosss]

W dniu 20.09.2020 o 15:36, artw napisał:

1.czy próbowałeś te trzy proste triki jakie wcześniej sugerowałem?(szczególnie ten trzeci) jakie otrzymałeś rezultaty?

Na razie miałem chwilę, żeby pobawić się ze zwarciem sygnału do masy. Tak też odłączyłem przewody wejściowe do płytki i zwarłem oba kanały do masy (na płytce oczywiście). Jako, że wspólny punkt masy został odłączony (potencjometr), masę gniazda słuchawkowego wziąłem prosto z płytki (obok wyjść sygnałów). Brum był zdecydowanie głośniejszy po tym zabiegu. Moim zdaniem wynikało to z braku masy na obudowie wzmacniacza, bo po jej podłączeniu do obudowy (sygnały wejściowe dalej zwarte), brum wrócił do poprzedniego stanu.

Z wyjmowaniem transformatorów będę bawił się jutro (muszę znaleźć kable do przedłużenia).

W dniu 20.09.2020 o 15:36, artw napisał:

2. odłącz te wszystkie białe kabelki

Kabelki nie były od początku tam włożone. Ich obecność zmniejszyła siłę brumu.

W dniu 20.09.2020 o 15:36, artw napisał:

3. odłącz ekran od masy sygnałowej daj go wstępnie do masy płytki

Masy płytki potencjometru czy masy na płytce wzmacniacza? Jaki wpływ może mieć zmiana miejsca uziemienia ekranu przewodu?

Zastanawiam się czy może uziemienie transformatora lub sam zewnętrzny przewód PE może też mieć wpływ tutaj.

[wagnerosss]

W dniu 18.09.2020 o 23:11, artw napisał:

1 Wyciągnij trafo poza obudowę

Wyciągnąłem oba trafa poza obudowę. Sprawdzałem dźwięk przy podłączonym ekranie trafo i niepodłączonym. Brak zmian.

W dniu 18.09.2020 o 23:11, artw napisał:

2 odłącz i wyjmij trafo układu zabezpieczeń

Odłączyłem zupełnie trafo od układu zabezpieczeń i od sieci, a następnie podłączyłem bezpośrednio słuchawki do wyjścia wzmacniacza. Brak zmian.

W dniu 18.09.2020 o 23:11, artw napisał:

3.zewrzyj wejścia ( odłącz przewody wejściowe od płytki i na płytce połącz wejścia L i R do masy

Jak już wcześniej pisałem - brum dalej obecny.

Dodatkowo sprawdziłem czy napięcie wejściowe na stabilizatorze jest wyższe od wyjściowego o 4-5 V tak, jak sugerował autor płytki. Przy zbyt małej różnicy napięć brum może być generowany przez stabilizator. Na wejściu zmierzyłem 23.5V, a na wyjściu 18.5 V.

Dodałem jeszcze na wejściu małego trafo kondensator 100nF typ Y2, ale nie odczułem żadnej zmiany.

Przychodzą mi zatem do głowy dwa powody tego brumu:

1. Źle nawinięty transformator

2. Taka uroda tego wzmacniacza i wybranych przeze mnie elementów w torze.

Czy założenie ewentualnie filtra EMI na wejściu wzmacniacza może poprawić sytuację?

Zostawiam tutaj link do strony autora płytki: 

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )