Wzmacniacz Mocy Dla Początkujących

[AlmostFamous]

Yo.
Z racji tego że mam teraz sporo wolnego czasu, wpadłem na pomysł że mógłbym zaprojektować jakiś wzmacniacz mocy dla totalnie zielonych w tym temacie. Na możliwe najprostrzych do polutowania elementach czyli THT. Mogę zrobic kompletny opis krok po kroku jak to działa, za co odpowiada każdy element, po co stosuje się kompensację nadmiaru fazy, dlaczego źródła prądowe a nie oporniki, co daje lustro itd itd...
Oczywiście jeżeli znajdą się chętni-min 10 osób lub 10 egzemplarzy weźmie jedna osoba 😄 Wzmacniacz nie ma być najprostrzym możliwym tylko takim, który ma juz optymalne parametry dla HiFi. Wrzucam proponowany schemat ale wszystko jest do dogadania. Tutaj jeszcze bym dodał np jakis prosty uklad przeciwzwarciowy to narysowałem tak od ręki na szybko. Proponuje zrobić pcb którą wrzuci się bezpośrednio na radiator np taki jak zazwyczaj używałem we swoich wzmacniaczach-też wrzucam foto. Luźna propozyja, może na forum nie ma osób totalnie zielonych także ten. Piona

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

[Scott L.F.]

Ja osobiście nie skorzystam ale bardzo kibicuje.

Wielkie brawa za pomysł i chęci!

 

[AlmostFamous]

Nie mam pewnie ogromnego pojęcia co do tej materii ale parę kilo tych wzmacniaczy już zbudowałem. Pamietam jak sam szukałem informacji żeby móc lepiej zrozumieć zjawiska typu dlaczego to się wzbudza na częstotliwościach daleko ponad akustycznych skoro częstotliwość graniczna leży dużo poniżej… Po co wzmacniać tyle razy w otwartej pętli skoro i tak finalnie dzielę to do 20 itd. Ale jak już się zrozumie idee to bardzo łatwo później przejść do o wiele bardziej zaawansowanych konstrukcji co daje dużo satysfakcji. 💪

[arturp]

Ja również kibicuję i będę zadawał sporo pytań bo nie projektowałem tranzystorowych wzmacniaczy mocy . Kiedy projekt uzyska etap testowy/wykonawczy to chętnie kupię płytkę lub kilka aby sprawdzić najważniejsze - jak to brzmi . Ewentualnie mogę pomóc w zamówieniu lub projekcie płytki .  Ważne aby zrozumieć założenia i sposób/cel dobierania elementów , obliczania prądów itd . A co do SMD to chyba warto jednak stosować przynajmniej kondensatory ceramiczne i rezystory metalizowane , np w obudowie 1206 . To sporo ułatwia , porządnej jakości elementy są dostępne a lutowanie nie jest trudne . 

pozdr. 

[AlmostFamous]

Ja też jestem fanem smd 🙂 u mnie rezystory to zazwyczaj melf a podwójne tranzystory wrzucam w sot363 oczywiście o ile da się je zastosować w danej aplikacji. Ale np wyżej wspomniane sot363 to już nie każdy polutuje. A ten projekt miałby być przede wszystkim dla początkujących 🙂

To jest obudowa sot363

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

[Scott L.F.]

Ja akurat SMD unikam .Oczy nie te, lata lecą i czasem nawet z mikroskopem ciężko..

Ale jak już wspomniałem -sledze temat tylko jako kibic.

Podoba mi się idea dania czegoś od siebie innym.

[AlmostFamous]

Ogólnie od początku już jakiś zarys w głowie mam ale jestem otwarty na propozycje bo to nie ma być wzmacniacz tylko dla mnie ale dla tych co chcieliby go zbudować/czegoś się nauczyć. Najchętniej jako tranzystory końcowe proponuję zasłużone w audio toshiby 2sc5200 i 2sa1943. Mają super stosunek jakości do ceny a i dostępne są np w tme. Jako drivery z chęcią bym użył 2sa1930-2sc5171 ale znaleźć dziś oryginały to już spory problem. Sam mam te pary wyglądają jak oryginał ale wszystkie są npn 😂 mimo wszystko znajdę coś podobnego a raczej na pewno w tej samej obudowie żeby szczęśliwi posiadacze wyżej wymienionych ALE orginałów mogli sobie zamontować 🙂 

Postaram się również footprinty dla kondensatorów zrobić dość uniwersalnie. Ogólnie powinno być ich mało na pcb (oczywiście nie z jakiś audiofilskich względów tylko wynikać to ma z uproszczonej struktury) aby móc wrzucić tam coś od wimy po styroflexa. I to powinno też zadowolić tych którzy przykładają szczególną wagę do kondensatorów. Elektrolitów raczej wcale nie będzie po za jednym bipolarnym w USZ.

[Scott L.F.]

12 minut temu, AlmostFamous napisał:

Jako drivery z chęcią bym użył 2sa1930-2sc5171

MJE15031/15032?

[AlmostFamous]

6 minut temu, Scott L.F. napisał:

MJE15031/15032?

Teoretycznie można tylko że te tranzystory mają ft30mhz a Toshiby miały chyba 200mhz. Te mje o ile dobrze pamiętam stosowałem kiedyś jako tranzystory mocy do takiego małego wzmacniacza który budowałem do jiga dla arty.

[arturp]

8 minut temu, Scott L.F. napisał:

MJE15031/15032?

tych już prawie nie ma 

[AlmostFamous]

2SC4883A+2SA1859A Te sankeny są zbliżone do tych rzadko spotykanych toshib 

Te pary są dostępne w sklepie lampyelektronowe pl. kupowałem je tam kilka razy i były ok 

[Scott L.F.]

10 minut temu, arturp napisał:

tych już prawie nie ma 

W Mouser nie są oznaczone jako EOL...

A były takie trany -ale za cholerę nie mogę sobie przypomnieć pełnego symbolu-wiem że miały TT w symbolu i chyba 04 numerację...

[AlmostFamous]

Coś wybierzemy 🙂

[Scott L.F.]

O na pewno!

Już mam

TTA004B TTC004

[Grzegorz7]

Jak układ ma być dla początkujących to musi pełnić również rolę edukacyjną.

Poprawiłbym zatem schemat:

1. Od wejścia za kondensatorem sprzęgającym od razu rezystor polaryzacji bazy, potem rezystor filtra i kondensator do masy. To tak tylko dla zasady.

2. Potencjometr równoważenia jest kiepsko wpięty. Co do zasady powinien być wyżej za rezystorami w katodach lustra. suwak na zasilanie. A w ogóle to po co ta regulacja? Tranzystory wejściowe albo będą podwójne albo trzeba będzie je dobrać na deltaUbe co najmniej poniżej 10mV. Ta topologia powtórzy ten błąd niezrównoważenia na wyjściu. 10mV DC na wyjściu końcówki mocy to dużo?

Sama regulacja jak obecnie w skrajnych położeniach zdestabilizuje stopień wejściowy, może mieć to przykre konsekwencje.

Wsadziłbym jeszcze jednego tranzystora w driver rozszerzając go do kaskody. Ale to może fanaberia...

[przemak]

Feszczuk v2. Podoba mi się ;) 

Edytowane 3 Sierpnia przez przemak

[AlmostFamous]

3 minuty temu, Grzegorz7 napisał:

Od wejścia za kondensatorem sprzęgającym od razu rezystor polaryzacji bazy, potem rezystor filtra i kondensator do masy. To tak tylko dla zasady.

Nawet nie zauważyłem. Dzięki 💪

W sensie rysowałem to od kopa. Masz oczywiście rację 

11 minut temu, Grzegorz7 napisał:

Tranzystory wejściowe albo będą podwójne albo trzeba będzie je dobrać na deltaUbe

Tutaj raczej dobrać bo prawdopodobnie wlecą to-92

[Scott L.F.]

A gdyby na jednej PCB dać również zasilacz? Co prawda wymusi to dual mono i dwa trafa ale ograniczy "makaron", problemy z masą, przydźwiękiem itp...

[AlmostFamous]

Mogę ale wtedy juz nie zmieszczę raczej pcb na radiator.

[Scott L.F.]

Damy radę! Jutro postaram się wrzucić fotę mojego wzmacniacza właśnie z zasilaczem i jeszcze układem zabezpieczeń.

W razie co- mogę spróbować zrobić projekt pcb jak już wszystko będzie ogarnięte .

[AlmostFamous]

A co do regulacji dc to wybaczcie faktycznie naryswałem ten schemat w zbyt duzym uproszczeniu i tak jak Grzegorz zauważył tu jestem w stanie dojechać do skrajnego położenia gdzie na emiterze pojawiło by się vcc. I tak lepiej ją wrzucić "wyżej" narysowałem to tak z tego względu że ostatnio kombinowałem cos z dyskretnym opampem i tam wrzuciłem sobie suptelną(w bardzo niewielkim zakresie) regulację w tym miejscu oczywiscie z dodatkowymi opornikami z obydwu stron. 

[Grzegorz7]

Traktujemy ten schemat na razie jako poglądowy. 

[Buzzer]

Byl kiedy projekt "Lanzar" na ruskich stronach bardzo popularny. 

Zrobilem PCB jeszcze termotransferem. Ruszyl od strzala. Wiekszych testow nie robilem bo to dosc dawno bylo, ale sam projekt byl udany.

[Buzzer]

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

[Grzegorz7]

Tak sobie robiąc zamówienie w Mouser spojrzałem co tam mają z podwójnych. 

W jakiejś wielkiej tajemnicy producenci trzymaja parametrt "niezrównoważenie Ube". Ale taka np. Nexperia dla PMP4201 podaje "base-emitter voltage matching" jako maksymalnie 2mV. Zaś drugi z parametrów symetrii "DC current gain matching"  czyli równica wzmocnień prądowych to w najgorszym przypadki 0,98. 

Do tego ten tranzystor ma stosunkowo małe szumy.

Tak się przyczepiłem do tego nie zrównoważenia albowiem: wszelkie regulacje nie zrównoważenia psują symetrię układu. Z czasem kiepskie trymery rozjeżdżają się i dochodzi do dalszego rozstrojenia. 

Tak dla zobrazowania; błąd "nie zrównoważenia" pochodzący od spadku napięcia na rezystorze w USZ z wyjścia na wejście odwracające oraz spadkiem na rezystancji polaryzującej od wejścia powodowany prądami bazy (w przypadku różnej wartości tych rezystorów) może osiągnąć wyższą wartość. Wszystko to jest oczywiście zależne od prądu kolektora, tolerancji rezystorów,... ale mając nie zrównoważenie Ube poniżej 2mV dałbym sobie spokój z regulacją.

 

I tak jeszcze, bo Autorowi może nie wypada; nie wrzucajcie tu innych schematów bo wątek zaraz się rozjedzie. 

Myślę, że warto, tak jak myśl przewodnia Autora, zostawić dla potomnych coś prostego nie wymagającego regulacji a jednocześnie bardzo dobrego. 

Topologię zostawiłbym w spokoju. Natomiast kombinował elementami. Na przykład zastanowiłbym się nad zastosowaniem na wejściu podwójnego FET`a. Niżej można zejść z szumami. Lepiej może to współpracować ze stopniem poprzednim...

No i dałbym możliwość wykorzystania wejścia odwracającego odpowiednio projektując płytkę. 

Aha, bo nie wyjaśniłem; ten FET zamiennie z bipolarnym... Da się tak zaprojektowac PCB...

[AlmostFamous]

34 minuty temu, Buzzer napisał:

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

Wzmacniacz który wrzuciłem w 2 zdjęciu ma niemalże identyczną topologię tylko ma zmodyfikowane lustra prądowe zamiast oporników i 2 stopień na darlingtonie 🙂

Chłopy ja w takim razie chciałbym zmienić podejście do tematu! Z racji tego że do dyskusji dołączyli tacy goście jak Grzegorz, Buzzer, Scott itd a uważam że mają o wiele więcej do powiedzenia na temat wzmacniaczy niż ja to proponuję abyśmy topologię wymyśli wspólnie. Zostańmy przy koncepcji stosunkowo prostego wzmacniacza bez miliona elementów ale opowiedzmy wszystkie elementy ich przeznaczenie, wyznaczenie punktów pracy itd najlepiej jak się da aby początkujący po przeczytaniu tego wątku nie mieli wątpliwości czy wszystko jest zrozumiałe. Oczywiście jeżeli chcecie w tym uczestniczyć. Ja ze swojej strony z chęcią opiszę na czym polega kompensacja nadmiaru fazy. Ale po kolei. Wrzucę zaraz znów poprawiony robiony na szybko schemat. Ale fajnie by było abyście proponowali modyfikacje typu Grzegorz z zamiennymi fetami 💪

Do tego dodam że z chęcią zaprojektuję pcb ale jeżeli tak jak wspomniał scott też może zrobić pcb nic nie stoi na przeszkodzie aby każdy kto ma chęci zrobił własną wersję;)

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

[AlmostFamous]

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

41 minut temu, Grzegorz7 napisał:

Nexperia dla PMP4201 podaje "base-emitter voltage matching" jako maksymalnie 2mV

To nie jest nadal smd sot323 ?

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

[Grzegorz7]

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

[Scott L.F.]

Sorry ale jeśli chodzi o teorię - ja jestem noga i ustępuje pola.

Jestem samouk-amator z może ,🫣 odrobina doświadczenia.

 

[Grzegorz7]

Nie ma co się bać tych małych elementów SMD. 

Ja słabo widzący lutuję to na przeciętnie zrobionych termotransferach. 

Natomiast na PCB z fabryki samo się to zassa na podgrzanej cynie...