Wróć, Space Opero!

[Redaktor]

"Jak uciec na kraniec galaktyki" (Jarosław Grzędowicz, Nowa Fantastyka):

 

Są ludzie i to wcale liczni, którym rozpaczliwie brakuje w ofercie fantastyki space opery. Rzeczywiście, taki podgatunek opowieści fantastycznej jest obecnie na świecie reprezentowany słabo, a w literaturze polskiej praktycznie w ogóle.

 

Pytanie oczywiste, brzmiące „dlaczego?” można by określić mianem „dobrego pytania”, gdyby nie fakt, że od zarania dziejów należy ono do repertuaru pytań głupich, a w najlepszym wypadku czysto retorycznych. Zadajemy je bowiem ilekroć huragan „Ludmił” spustoszy nam plantację bakłażanów, albo gdy sąsiad biega po okolicy zbrojny w siekierę, albo gdy upuścimy ostatnią tartinkę z oryginalnym czarnym kawiorem do sławojki. Zadajemy i nie otrzymujemy odpowiedzi.

 

Space opery brak do tego stopnia, że trzeba niestety wyjaśnić w ogóle, co to takiego. Otóż jest to podgatunek science fiction, który prezentuje historie zdecydowanie przygodowe, dziejące się zazwyczaj w przestrzeni kosmicznej i na obcych planetach, kompletnie ignorując przyrostek „science”. Solidna twarda SF, zanim wysłała kogoś pomiędzy gwiazdy musiała poradzić sobie z niezliczonymi problemami natury naukowej. Kosmos jest bowiem wielki i przemierzanie go metodami adekwatnymi do naszego poziomu wiedzy i zaawansowania technicznego wymaga masy pieniędzy i cierpliwości, a ogranicza się do znikomego wycinka naszego układu planetarnego. Na dokładkę pisanie takich historii wymagało opanowania mnóstwa wiedzy z dziedziny fizyki, astronomii, kosmogonii, inżynierii, futurystki i Bóg jeden wie, czego jeszcze. W wypadku space opery wystarczy ogólna orientacja i znajomość paru sztuczek. Tam pokonuje się niezmierzone przestrzenie kosmosu nie przejmując się w ogóle Einsteinem, wystarczy wypowiedzieć magiczne słowo „nadprzestrzeń”, odwiedza się niezliczone globy typu ziemskiego, z powietrzem nadającym się do oddychania i fauną, boryka z niezliczonymi rasami obcych [...]"

 

Temat poruszony w artykule Grzędowicza dotyczy każdego Ziemianina. Wielu z nas czytało "Niezwyciężonego" Lema (pamiętne pierwsze zdanie!), podziwiało Gwiezdne wojny i prozę Mac Appa. Nie da się ukryć, że jakoś ostatnio słabo z dobrymi książkami typu Space Opera. Gdzie więc podział się nasz ulubiony gatunek literacki i kiedy do nas wróci?

[dudivan]

Gdzie się podział? Został wyparty przez Harry Potery z ich nadprzestrzennymi kociołkami, ot co!

 

Zasada Gershwina-Kopernika: gorsza opera wypiera lepszą operę.

[Redaktor]

Co prawda poruszanie się w nadpzrestzreni u Mac Appa polegało na tajemniczych oddziaływaniach miedzianych drucików, a kociołek (uwaga!) też może być miedziany, jednak więcej jest emocji u Ziemian walczących z wrogiem na ostatnim posterunku gdzieśtam, niż u Voldemorta w Shropshire.

[Gość]

Ależ ona jest i ma sie dobrz, tyle że przystosowała się do dzisiejszych czasów.

Battlestar galactica i Firefly- ten ostatni obecnie "leci" na SCI FI CHANNEL...bo kto dzisiaj czyta ksiązki :)

[Redaktor]

Spadło z głównego nurtu. Teraz space opera się nie liczy, owszem, sequele Gwiezdnych Wojen, ale to przecież działo się "dawno, dawno temu". Natomiast znikło przekonanie, ze już za sto lat wszyscy będziemy polować w kosmicznych krążownikach na galaretę z Neptuna. Przekonanie, które w latach 50. i 60. było chyba dość powszechne. Ekspansja ludzkości w kosmos została zahamowana, a za tym w literaturze fantastycznej zaczęły liczyć się "elfy, cwelfy i sylfidy", a nie mężne ręce trzymające blaster.

[foxbat]

Mowisz Jozwa spaceopera.... Moze znasz, polecam "Starship Troopers" Heinleina oraz "Wieczna Wojne" Haldemana... Zupelnie przeciwstawny obraz... A z typowych przedstawicieli tego gatunku, poszukaj Brina serii o Wspomaganych, chyba ostatnia dobra zachodnia spaceopera....

[Redaktor]

Starship Troopers oczywiście znam, film blada wersją książki, a książka jaka stara! Zresztą czytałem, ze film ma niezłą kontynuację, zaś w tym roku wychodzi część trzecia, ponoć znacznie mniej jednoznaczna od pierwszej (i z tym samym bohaterem blond-prawie-bez-nosa!). Postaram się znaleźć i obejrzeć, choćby z ciekawości i żeby być w kursie. Starship Troopers ("Kawaleria Kosmosu") to książka interesująca, uosabiająca tęsknotę za patriotyzmem, porządkiem, poświęceniem, ale to wszystko w sytuacji zewnętrznego zagrożenia. Jako space-opera, czyli gatunek bezmyślny, rewelacyjne. Film pociągnął temat w groteskę, sądzę że wbrew intencjom autora, który prawdopodobnie by umarł po obejrzeniu gdyby nie to, ze umarł już wcześniej. Kto ma rację: autor czy reżyser, nie jestem pewien, ale ciągoty autorytarne u Heinleina są bardzo widoczne.