Kania Monitor (ulepszone Mite)

[jozefkania]

Witam :)

Zakładam wątek, gdzie opiszę budowę monitorów na kopułce Seasa i wooferze Tonsila. Postaram się wszystko pomierzyć, omówić. Nie obiecuję, że szybko to skończę.

Kopułka to Seas 27TAFC/G. Kupiłem z zamiarem budowania czegoś podobnego do monitorów Link K50. Jednak teraz przydadzą się do tej konstrukcji :) Woofer to GDN13/40/8 występuje też jako GTC13/40/1.

 

Robiłem wstępne odsłuchy w przypadkowych obudowach i zagrało to ciepło, z delikatną, szczegółową górą. Jednak pomimo, że membrana woofera jest miękka to z filtrem pierwszego rzędu nie dało się tego słuchać. Nie wiem jak ludzie wytrzymują słuchając Mite. Dałem cewkę 1,5mH i dźwięk na różnych chórach, chórkach był nie do wytrzymania. Jeden wielki krzyk.

 

Podstawowe założenia konstrukcyjne tego projektu:

- prosta zwrotnica, wstępnie 2-gi rząd dla woofera, 1-szy dla tweetera czyli minimum 4 elementy całość,

- obudowa około 15 litrów strojona na 40Hz - 50Hz, nie wyżej, pracująca również jako obudowa zamknięta,

- wstępne wymiary obudowy to 21x29x40 czyli spory monitor.

 

Założenia dźwiękowe:

- ma to być dźwięk otwarty, z pełnymi barwami, bez agresji, ale również bez osuszania, wycofywania średnicy,

- w 10m2 pokoju kolumny będą pracowały w obudowie zamkniętej, natomiast w 20m2 bass-refleks ma skutecznie wzmacniać dół pasma.

 

Stolarzem nie jestem więc wstępne obudowy cudne raczej nie będą ;) Zwykły prostopadłościan w 18mm płyty wiórowej plus wewnętrzne wzmocnienie.

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

[Molibden]

I rząd dla wysokotonowego to bardzo atrakcyjne brzmieniowo rozwiązanie chociaż wymagające w układzie dwudrożnym wysokiego podziału. Czy nie lepiej byłoby dać II rz. (nawet odstrojony, z nie idealnym zboczem) na wysokotonowy a I rz. z kompensacją impedancji na niskotonowy?

[Gość cadam]

>słuchać. Nie wiem jak ludzie wytrzymują słuchając Mite. Dałem cewkę 1,5mH i dźwięk na różnych

>chórach, chórkach był nie do wytrzymania. Jeden wielki krzyk.

 

Zrobiłeś kompensację indukcyjności cewki drgającej głośnika?

Jaka impedancja GDNa?

[Molibden]

Aha, Seas, to I rząd mu nie straszny. Jak wspomniałem I rząd wymaga kompensacji na basie bo powyżej kilku kHz wnoszone tłumienie bez tego jest stałe i dlatego słychać to przetważanie jako jedynie kilkudecybelowe (-8dB) osłabienie tego zakresu, więc np. o skutecznym stłumieniu pików np. podziału membrany nie ma mowy.

[kuzyn55]

Ja również eksperymentowałem z tym GDN-em w obudowach o różnej objętości. W obudowie Mite (5,6 litra) z filtrem I rzędu grało nieźle (chociaż dla mnie za mało basu). Natomiast potwierdzam, że w obudowach powyżej 10 litrów z takim filtrem dźwięk był porażką. Zmiana filtracji na II rząd diametralnie odmieniła sytuację.

Ja "ożeniłem" ten głośnik z Vifą PL35TG i jak dla mnie, taki zestaw gra bardzo dobrze. Dlatego uważam ze jesteś skazany na sukces.

[jozefkania]

Sprawa filtrowania jest cały czas otwarta. Muszę zaczekać aż zmontuję większe obudowy, dźwięk będzie inny.

 

Woofer jest 8-ohmowy. Z pojedyńczą cewka była tragedia. Z kompensacją tylko trochę lepiej. Głośnik przetwarza bardzo szerokie pasmo, ale wyższy środek gra fatalnie. Być może w Mite jest to maskowane rozjechaną fazą w zakresie współpracy z kopułką. A może wersja 4-ohmowa brzmi lepiej. Nie wiem.

Najlepiej obecnie grało z 1,8mH-2,2mH i 22uF. Wiem, spora pojemność kondensatora, ale inaczej to krzyk był a nie dźwięk.

 

Testowałem Seasa z 4,7 - 3,3uF i 6,8Ohm. Grało pięknie. Choć taki filtr ma bardzo łagodne zbocze i słabo chroni głośnik. Zawsze można dołożyć cewkę i posłuchać. Sprawa otwarta.

[kuzyn55]

Ja miałem filtrację na GDN-ie: 1,9 mH i 6,8 uF. Na tweeterze też był II rząd: 4,7 uF i 0,47 mH. Podaję filtrację dla wysokotonowca ponieważ moja Vifa również ma impedancję 6 Ohm (bo może zmienisz zdanie w kwestii filtracji tweetera). Pomiary w Speaker Workshop pokazały akustyczną częstotliwość podziału na 3,1 kHz.

[jozefkania]

kuzyn55

Śledziłem Twój wątek.

Twoja wersja woofera ma (co może trochę dziwić) inną charakterystykę przetwarzania. Mniej średnich tonów. Dlatego ja byłem zmuszony dać mocniejszą filtrację.

 

Dla mnie prawie każda kopułka brzmi lepiej na pierwszym rzędzie. Może to jakaś autosugestia :)

[kuzyn55]

Oczywiście masz rację - ja bawiłem się z "kwadratową" wersją tego głośnika. Co do sposobu filtracji tweetera, to zmojej strony była tylko sugestia. Przecież to Twój projekt, więc oczywiste jest że zrobisz tak Jak Tobie odpowiada.

[jozefkania]

Oczywiście pierwszy rząd pierwszemu rzędowi nie równy.

Dla przykładu stara Vifa D19TD gra na pierwszym rzędzie, ale tylko z dodatkowym równoległym rezystorem. Inaczej odzywa się rezonans w okolicach 1,5kHz i dźwięk jest nie do słuchania.

 

W sensie lepiej mam na myśli, że głośnik gra jakoś tak lżej, delikatniej.

[Patefil]

[jozefkania]

Z cewką 1,75mH + RC dla wersji 4Ohm to musiało dać około -10dB przy 1kHz. Pewnie strasznie wycofane brzmienie, beż życia, bez barw.

Ja chcę przejrzystości, lekkości, z zachowaniem ogólnej równowagi.

[jozefkania]

Przymiarki.

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

[Patefil]

jozefkania, 8 Sie 2009, 12:54

 

>Z cewką 1,75mH + RC dla wersji 4Ohm to musiało dać około -10dB przy 1kHz. Pewnie strasznie wycofane

>brzmienie, beż życia, bez barw.

>Ja chcę przejrzystości, lekkości, z zachowaniem ogólnej równowagi.

 

-10dB przy 1kHz w stosunku do jakiego zakresu? Poniżej podaję charakterystykę jednego z moich GDN 13/40/2 zmierzoną w Tonsilu. Różnica -10dB występuje pomiędzy 4kHz a 8kHz. Przestrajając sobie generator w tym zakresie przy głośniku podłączonym bez filtra różnica ta jest bardzo mocno słyszalna i te 8kHz jest już bardzo mocno stłumione. Gdybym miał mieć -10dB przy 1kHz (załóżmy, że w stosunku do zakresu 200-300Hz) to w ogóle nie miałbym średnich tonów, bo byłyby one bardzo mocno stłumione, a tak wcale nie jest. Z tym filtrem, który użyłem zakres 300Hz - 5kHz jest dość wyrównany, ale bardzo pofalowany dołkami i górkami słyszalnymi przy przestrajaniu generatora. Podbicia są słyszalne w okolicach 1,3kHz, 2,8-3kHz, 4,5kHz a osłabienia między nimi, ale cały ten zakres jest dość zrównoważony, a nie tak jak na wykresie wznoszący się, co jest słyszalne.

Właśnie ze względu na wznoszącą się charakterystykę tego GDNa wolałem zastosować dużą cewkę + RC, bo kombinując z filtrami 2 rzędu stwierdziłem, że kondensatory rzędu 10-12uF już zbyt mocno tłumią wyższy zakres średnich tonów, a z kolei mało skuteczny jest taki filtr w zakresie 1,3kHz, który chciałem przytłumić. Ty piszesz, że najlepsze efekty brzmieniowe osiągnąłeś przy filtrze 2,2mH i 22uF (przy 8 omowym wooferze). Gdybym ja zastosował taki filtr dla 4 omowego GDNa zakładając teoretyczne wartości 1,1mH i 44uF, to tak duża pojemność kondensatora zeżarłaby mi cały zakres średnich tonów.

Tak więc, pomimo zastosowania dużej cewki w moim filtrze nie ma dużego słyszalnego osłabienia wyższej średnicy w stosunku do jej dolnego podzakresu i zakresu basu, a dobierając wartości układu RC można kształtować charakterystykę uzyskując większe lub mniejsze tłumienie. Poza tym nie starałem się uzyskać wyrównanej charakterystyki przy pomiarach (jak to wiele osób robiących kolumny czyni), ale interesowało mnie uzyskanie zrównoważonego brzmienia w miejscu odsłuchu uwzględniając akustykę pomieszczenia i charakter brzmienia mojej elektroniki( Denon DCD 3000 + Pioneer A400X).

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

[jozefkania]

>-10dB przy 1kHz w stosunku do jakiego zakresu?

 

Od podstawowego położenia. To by trzeba pomierzyć. Może wyjdzie nawet więcej niż 10dB. Nie mam wersji 4Ohm więc nie wiem jak to brzmi.

 

 

>Właśnie ze względu na wznoszącą się charakterystykę tego GDNa

 

Każdy woofer zamontowany do zwykłej obudowy ma wznoszącą się charakterystykę. Jak producent podaje równą charakterystykę to wprowadza zainteresowanego w błąd.

 

Skupmy się tylko na wersji 8Ohm i założeniach jakie przyjąłem. Nie ma sensu rozmawiać o innych głośnikach. Cewka 3,5mH odpada definitywnie. Nawet 3mH to już dużo za dużo. Sprawdzałem wcześniej. Ja chcę dźwięku barwnego, żywego.

[palton]

Wydaje mi się (może sugestia różnych przeczytanych opini),że wysokotonowy podłączony 1rząd (najlepiej 1 kond) przenosi miko detale,które giną przy wyższych rzędach .Pewnie charka wyższych rzędów jest bardziej płaska ,ale sądzę że są inne parametry (niemierzalne) ,równie ważne które odpowiadają za przenoszony sygnał. Filtry wyższego rzędu mogą powodowac brzmienie techniczne i mniej przestrzenne.

Nie jestem ekspertem w tej dziedzinie, ale temat mnie interesuje z powodów budowy własnych kolumn.

Pozdrawiam Robert

[Molibden]

Przy niskich rzędach łatwiej zgrać fazę między głośnikami (zachować ciągłość jej zmian z częstotliwością wokół punktu prodziału), gdyż przesunięcia fazowe są mniejsze i faza wolniej się zmienia. Ewentualne błędy rozkładają się w szerokim zakresie częstotliwości. Przy wyższych rzędach potrzebny jest dokładniejszy dobór elementów a przesunięcie fazowe filtru zmienia się szybciej (każdy dodatkowy rząd filtra przesuwa fazę o 45 stopni), stąd trudniej dobrać elementy tak, by fazy obu głośników się zgadzały a jej przebieg był ciągły, bez niekorzytnych uskoków.

Obecność wspomnianych mikrodetali wiąże się mocno z liniowym przebiegiem fazy i zgodnością fazową przetworników, co wpływa na wielkość i precyzję sceny oraz przedstawianie źródeł pozornych dźwięku. Bez ich dobrej separacji nie ma możliwości obserwowania wybrzmień i detali, które w innych warunkach "giną w tłumie i masie dźwięków".

Uzyskanie zgodności fazowej i koherentności czasowej przy filtrach wyższych rzędów pozwala uzyskać podobny efekt jak przy filtrze I rzędu - ważna jest tylko różnica przebiegu faz. Korzystam z aktywnej zwrotnicy z filtrami Linkwitz-Riley III/IV rzędu i uzyskuję podobny efekt jak z filtrami pasywnymi 0/I rzędu (low pass jest ~III rz. to taki odstrojony ze względu na fazę all-pass L-R IV rz.).

[palton]

>Molibden

Twój opis jest bardziej "techniczny", uzasadnia moje spostrzeżenia.

[jozefkania]

Symulacja filtru dla kopułki.

Biorąc pod uwagę ostrzejszą filtrację woofera, z takim filtrem wystąpi delikatne, łagodne osłabienie wyższego środka, co wcale nie jest wadą. Po prostu taki zabieg oddala scenę, trochę łagodzi dźwięk. W warunkach domowych jest to czasem nawet wskazane.

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

[palton]

jozefkania

Czyżby jednak prosta zwrotka ? :-)

[jozefkania]

palton

Dla kopułki raczej tak. Dla woofera nie, bo on przetwarza bardzo szerokie pasmo. Gdybym dał pierwszy rząd dla woofera uzyskałbym taki sam rozjazd fazy jak w Mite. Tego chcę uniknąć. Można by się ratować pochyleniem ścianki. Tyle, że wtedy trzeba by zrobić większą obudowę, żeby zachować objętość 15litrów.

[Gość cadam]

Jak to jest z częstotliwością rezonansową Seasa 27TAFC/G ? Producent podaje 500Hz a z cennika Polink wynika, że wynisi ona 900Hz. Mierzyłeś impedancję tego głośnika?

http://www.polink.com.pl/pliki/cenniki/cennik_208.xls

http://www.seas.no/index.php?option=com_content&task=view&id=82&Itemid=106

 

Charakterystyka wysokotonowego pochodzi z internetu czy to twój pomiar?

[jozefkania]

Wykres to tylko symulacja na charakterystykach z internetu. Pomiary zrobię dopiero we właściwych obudowach. Zresztą ogromniej wagi do pomiarów nie przykładam. Traktuję je przede wszystkim jako odnośnik do tego co się dzieje przed i za filtrem. Ważne czy fazy głośników się zgadzają. Liniowość jest mniej istotna. Ważniejszy jest końcowy dźwięk.

 

Oficjalny datasheet podaje 500Hz.

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

 

Kiedyś działał mi taki prosty jig podany w instrukcji SpeakerWorshopa. Muszę to sprawdzić. Bądź innym programem zmierzyć.

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

[jozefkania]

Zrobiłem jednak kilka wstępnych pomiarów :)

Żeby osiągnąć wykres podobny do symulacji trzeba zmniejszyć pojemność kondensatora do 3,3uF. Oczywiście wszystko zależne jest od wymiarów przedniej ścianki i umiejscowienia głośnika.

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

[jozefkania]

Tutaj całość od 300Hz.

Filtracja woofer 2,2mH + 22uF, tweeter 3,3uF + 6,8Ohm.

 

Jak widać mieścimy się w polu +/- 2,5 dB :) Widzimy również lekkie i łagodne osłabienie górnego środka, o którym wspominałem wcześniej.

Jedyna uwaga. Kolumny będą musiały posiadać wysokie podstawki, co ja zresztą preferuję.

Ten pomiar jest około 10cm poniżej osi tweetera.

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

[jozefkania]

Rezonans przy 500Hz potwierdzony :) Zrobiłem pomiar impedancji i wykres mało odbiega od danych producenta.

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

[Gość cadam]

Coś jest nie tak z pomiarem, bo impedancja dla najwyższych częstotliwości powinna rosnąć.

[jozefkania]

Przegapiłem to. Tutaj poprawny pomiar. Używam prostego jiga. Może zbyt prostego :)

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

[jozefkania]

Impedancja Seas'a 27TAFC/G. Tutaj pomiar w lepszej jakości.

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

[jozefkania]

Impedancja niewygrzanego GDN'a 13/40/8.

Producent podaje rezonans 53Hz, pomiar wykazuje około 60Hz. To kwestia niewygrzania. Z czasem rezonans powinien się trochę obniżyć.

Zastawiający jest ten ząbek przy 800Hz... Kiedyś był ostry spór na forum...

Przydałby się "wodospad". Muszę to sprawdzić.

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )