1. Wprowadzenie

Niniejszy projekt dotyczy adaptacji akustycznej osobnego pomieszczenia w domu jednorodzinnym. Adaptowane pomieszczenie ma pełnić rolę pokoju odsłuchowego. Celem jest stworzenie jak najlepszego pomieszczenia pod względem akustycznym, bez skupiania się na reprezentacyjnym designie pomieszczenia pod obecne trendy wystroju wnętrz.

1.1 Wytyczne projektowe

Idealne pomieszczenie odsłuchowe charakteryzuje się naturalnymi warunkami akustycznymi, czyli możliwie jak najrówniejszą charakterystyką częstotliwości i odpowiednim czasem pogłosu. Zapis nagrania na przykład koncertu orkiestry symfonicznej w sali koncertowej o czasie pogłosu 2,5 sekundy będzie zawierał słyszalny pogłos w każdym dźwięku i podczas jego wybrzmiewania. Jeśli w pomieszczeniu odsłuchowym czas pogłosu będzie dłuższy niż optymalny to odsłuchiwana muzyka nie będzie posiadała takiej dynamiki jak koncert na żywo. Dźwięki będą dłużej zanikały przez co poszczególne instrumenty będą się ze sobą zlewały. Wyrównanie charakterystyki niskich częstotliwości za pomocą pułapek basowych spowoduje skrócenie czasu pogłosu oraz zlikwiduje podbicia i spadki basu wynikające głównie z rezonansów pomieszczenia. Dzięki temu bas będzie mocniejszy, bardziej zwarty, dynamiczny i zróżnicowany.

W celu wyznaczenia wartości charakteryzujących idealne warunki akustyczne w pomieszczeniu zamkniętym opracowano normę EBU Tech 3276 do której będę się odnosił podczas obliczeń. Definiuje ona odchył od optymalnego czas pogłosu pomieszczeń na poziomie +/- 0,05 s. Wartość optymalną czas pogłosu (punkt 0 na osi czasu) oblicza się i jest ona zależna od kubatury pomieszczenia.

Rysunek 1 – Tolerancja odchyłu czasu pogłosu

1.2 Założenia projektowe

Pomieszczenie charakteryzuje się dość dużą długością, względem szerokości pomieszczenia. Sufit i ściany są wykonane z płyty GK. Podłoga jest wykonana z desek, na których leżą dywany zakrywające ok. 90% powierzchni podłogi.

Cała przednia ściana zostanie zagospodarowana ustrojami akustycznymi i meblami na płyty. Po bokach przedniej ściany oraz pod sufitem zostaną umieszczone pułapki basowe. W miejscach pierwszych odbić na ścianach zostaną ustawione dyfuzory szczelinowe. Sufit zostanie przełamany w celu redukcji podbić wynikających z rezonansów pomieszczenia. Również w tym celu na przedniej ścianie połączenie pułapek basowych i dyfuzorów stworzy jeden wielki fraktal (dyfuzor w dyfuzorze).

Ze względu na osobiste preferencje co do bardziej żywej akustyki pochłaniacze szerokopasmowe będą dodawane w małych ilościach po skompletowaniu docelowego systemu audio o ile zajdzie taka potrzeba.

2. Pomiary i obliczenia

Obliczenia w ramach analizy pola akustycznego w pomieszczeniu dokonuje się za pomocą różnych metod w zależności od pasma częstotliwości. Każda z tych metod dotyczy konkretnego pasma i poza nim jest obarczona dużym błędem pomiarowym. Poszczególne metody i ich pasma precyzyjnych wyliczeń prezentują się następująco:

• metoda falowa: 20-150Hz – używana przy wyliczaniu rezonansów pomieszczenia

• metoda statystyczna: 125Hz – 4kHz – używana do wyliczeń czasu pogłosu

• metoda geometryczna: powyżej 800Hz – używana do obliczania czasów docierania dźwięków z pierwszych odbić względem dźwięku bezpośredniego

2.1 Rezonanse akustyczne pomieszczenia

Obliczenie częstotliwości rezonansowych pomaga w scharakteryzowaniu zniekształceń niskich częstotliwości. W pomieszczeniu zamkniętym występują trzy typy rezonansów:

• Osiowy (fale odbijają się pomiędzy dwiema naprzeciwległymi płaszczyznami)

• Styczny (fale odbijają się pomiędzy czterema różnymi płaszczyznami)

• Skośny (fale odbijają się pomiędzy wszystkimi sześcioma płaszczyznami)

Wyniki i analiza rozkładu poszczególnych typów i częstotliwości rezonansów wskazują przy których częstotliwościach można spodziewać się wyraźnych podbić lub spadów ciśnienia akustycznego niskich częstotliwości. Tabela1 przedstawia wyliczone częstotliwości i typy rezonansów w paśmie do 175Hz.

Tabela1 – Rozkład rezonansów

Najbardziej szkodliwe są rezonanse występujące samotnie w odstępnie 20Hz od najbliższych sąsiednich rezonansów, oraz takie które występują bardzo blisko siebie lub wręcz nakładają się na siebie. Na poniższym wykresie przedstawiłem rozkład rezonansów z uwzględnieniem siły ich rozkładu przez zróżnicowanie wysokości słupka. Jak widać żaden rezonans nie powtarza się przy tej samej częstotliwości - wszystkie słupki są tej samej wysokości. Największa odległość pomiędzy rezonansami to (42,4 – 23,9=) 18,5 Hz pomiędzy pierwszym rezonansem długości pomieszczenia, a pierwszym rezonansem szerokości pomieszczenia. Jest to spowodowane dużą dysproporcją długości pomieszczenia do jego szerokości i wysokości. Kolejna duża przerwa pomiędzy rezonansami występuje przed pierwszym rezonansem wysokości pomieszczenia i wynosi (63,9 – 48,7=) 15,2Hz.

Rysunek 2 – Graficzny rozkład rezonansów

Ze względu na zamierzoną nie prostopadłość ścian bocznych, przełamanie sufitu i jego wznoszenie obliczenia rezonansów wykonałem dla uśrednionych wymiarów pomieszczenia. To oraz i inne rozwiązania opisałem w rozdziale trzecim. Graficzny rozkład rezonansów w pomieszczeniu prezentuje się następująco:

Rysunek 3 – Rozkład rezonansów długości i wysokości pomieszczenia

Rysunek 4 – Rozkład rezonansów szerokości pomieszczenia

2.2 Kryterium Bonello

Idealny rozkład rezonansów występuje przy spełnionym kryterium Bonello. Kryterium to zakłada iż każde pasmo ⅓ oktawy nie może posiadać mniejszej liczby rezonansów niż pasmo je poprzedzające. Nakładanie się na siebie częstotliwości rezonansowych jest tolerowane jedynie w przypadku wystąpienia przynajmniej pięciu częstotliwości rezonansowych w paśmie ⅓ oktawy.

Rysunek 5 – Rozkład rezonansów – kryterium Bonello

Jak widać na wykresie pasmo ⅓ oktawy 28,1 – 35,4Hz o środku przy częstotliwości 31,5Hz nie posiada żadnego rezonansu. Jednak nie spełnienie tego wymogu nie stworzy dużych problemów, ponieważ jak widać na graficznym rozkładzie rezonansów są one dobrze rozmieszczone i nie nakładają się na siebie.

2.3 Lokalizacja punktu odsłuchowego

Kolumny zlokalizowałem w pozycji 180cm od tylnej ściany i 100cm od ścian bocznych (względem środka ścianki przedniej kolumny). Takie ustawienie zapewnia 200cm rozstawu pomiędzy kolumnami. Środek punktu odsłuchowego (tzw. sweet spot) mieści się 27cm od ściany tylnej i 202cm od ściany prawej. Takie usytuowanie punktu odsłuchowego spowoduje że w miejscu odsłuchu:

Rezonans związany z długością pomieszczenia

• 1 0 0 (23,9Hz) będzie lekko wzbudzany

• 2 0 0 (47,8Hz) będzie lekko wzbudzany

• 3 0 0 (71,7Hz) będzie lekko wzbudzany

Rezonans związany z szerokością pomieszczenia

• 0 1 0 (42,4Hz) nie będzie wzbudzany

• 0 2 0 (84,9Hz) będzie wzbudzany, jednak zostanie one mocno zniwelowany dyfuzorami o różnych głębokościach na przedniej scianie

• 0 3 0 (127,3Hz) nie będzie wzbudzany

Rezonans związany z wysokością pomieszczenia

• 0 0 1 (70,3Hz) nie będzie wzbudzany

• 0 0 2 (140,5Hz) będzie lekko wzbudzany

• 0 0 3 (210,8Hz) będzie lekko wzbudzany

2.4 Odbicia dźwięku

Średnie i wysokie częstotliwości zawierają najwięcej informacji dzięki którym ośrodek ucho-mózg kreuje precyzyjną scenę muzyczną z dźwięków generowanych przez system stereo. Informacje te są zawarte jedynie w falach bezpośrednich (głośnik-ucho), a wszelkie odbicia docierające w czasie 15 milisekund po dźwięku bezpośrednim zniekształcają obraz sceny muzycznej. W tym celu należy obliczyć czasy docierania fal odbitych z pierwszych odbić względem fali bezpośredniej. Obliczenia te zebrałem w poniższej tabeli:

Tabela 2 – Opóźnienia dźwięków z pierwszych odbić

Jak widać jedynie odbicia od ściany tylnej są na tyle odległe, że nie wymaga adaptacji. W celu poprawy kreowania sceny muzycznej na wszystkich ścianach w miejscach pierwszych odbić zostaną ustawione dyfuzory. Odbicia od podłogi zostaną zniwelowane przez dywan. Odbicia od sufitu zostaną usunięte poprzez przełamanie sufitu. Dodatkowo na suficie umieszczę pochłaniacz.

Rozkład odbić przedstawia poniższy rysunek:

Rysunek 6 – Graficzna prezentacja pierwszych odbić

2.5 Czas pogłosu - obliczanie

Budując pomieszczenie odsłuchowe można obliczyć czas pogłosu uwzględniając wszystkie zastosowane materiały i wyposażenie wnętrza wraz z ich współczynnikami pochłaniania. Następnie dobiera się takie ustroje, aby sprawdzić wyliczony czas pogłosu do optymalnego poziomu. W celach naukowych zamieszczam przykładową tabelę z obliczonym optymalnym czasem pogłosu po dobraniu odpowiednich ustrojów akustycznych. Na podstawie obliczeń wyznaczyłem optymalny czas pogłosu, który powinien zawierać się w zakresie 0,33 – 0,43 sekundy. Wyniki obliczeń czasu pogłosu zawarłem w poniższej tabeli:

Tabela 3 – Obliczenia czasu pogłosu (przykład)

Średni czas pogłosu w paśmie 125Hz – 4kHz wynosi 0,39 sekundy i spełnia wymagania normy EBU Tech 3276 co obrazuje poniższy wykres:

Rysunek 7 – Obliczony wykres czasu pogłosu - przykład

2.6 Czas pogłosu – pomiar

Posiadając gotowe pomieszczenie odsłuchowe wykonałem serię kilkunastu pomiarów akustyki. Uśredniony wynik charakterystyki czasu pogłosu prezentuje się następująco:

Rysunek 8 – Wykres czasu pogłosu (50Hz – 10kHz)

Brak mocnego wydłużenia czasu pogłosu przy niskich częstotliwościach i ogólny jego niższy poziom poniżej 500Hz sugeruje, że płyty GK są przykręcane w dużych odstępach i wpadając w drgania powodują zamianę energii ciśnienia akustycznego w ciepło przez tarcie płyt. Czas pogłosu niskich częstotliwości jest niski przez fakt, iż cała energia ucieka z pomieszczenia. W celu wyrównania czasu pogłosu należy wypełnić pustkę w ścianach, wykonać gęste deskowanie na którym zamocowane będą płyty GK o zwiększonej gęstości. Odległość wkrętów mocujących płyty GK nie może być większa niż 40cm. Zakładany optymalny czas pogłosu do uzyskania to 0,42 sekundy.

2.7 Charakterystyka częstotliwości – pomiar

Charakterystyka częstotliwości w miejscu dobranym na podstawie własnych preferencji co do oddalenia prezentowanej sceny i pomiarów przeprowadzonych w kilkunastu miejscach prezentuje się następująco:

Rysunek 9 – Wykres charakterystyki częstotliwości (25Hz – 16kHz)

W całym paśmie powyżej 47Hz nie ma dużych wahań. Widać podbicia w okolicy 77Hz i 122Hz jednak mieści się to w paśmie +/-7dB. Jednak najgorszym jest fakt wzajemnego znoszenia się fal przez co częstotliwości około 37Hz cichsze o 46dB względem średniej głośności pozostałych częstotliwości. Jest spowodowane mocno oddalonym pierwszym rezonansem długości pomieszczenia 23,4Hz, a pierwszym rezonansem szerokości pomieszczenia 42,4Hz. Dokładnie widać to na poniższym zbliżeniu:

Rysunek 10 – Wykres charakterystyki częstotliwości (25-125Hz)

3. Adaptacja akustyczna – opis zastosowanych rozwiązań

1. Ściany i sufit zostaną pokryte płytą GK o zwiększonej gęstości. Mocowane na wkręty co 35cm. Na suficie będzie pełne deskowanie w celu eliminacji pustek powietrza po przełamaniu płaskiej płaszczyzny sufitu. Ściany również będą miały pełne deskowanie, dodatkowo wewnątrz zostaną wypełnione materiałem pochłaniającym.

2. Uniknięcie mocnych podbić częstotliwości rezonansowych występujących głównie pomiędzy ścianami bocznymi przez lekkie ich przesunięcie. Ściana za kolumnami będzie o 5cm szersza niż ściana za słuchaczem. Dzięki temu wszystkie rezonanse szerokości pomieszczenia oraz rezonanse skośne będą miały swoje maksima w pasmach częstotliwości, a nie w jednej konkretnej częstotliwości. Dla przykładu pierwszy rezonans pomiędzy ścianami bocznymi pomieszczenia wypadnie w paśmie 42 - 42,6Hz. Obrazuje to poniższy rysunek:

Rysunek 11 – Prezentacja położenia ścian

3. Zniwelowanie wpływu odbić bezpośrednich od sufitu przez jego przełamanie. [rys.9]

4. Zniwelowanie podbić częstotliwości rezonansowych przez nierównomierne opuszczenie sufitu. Maksymalne wznoszenie wyniesie 12mm na 1m długości pomieszczenia co nie będzie zauważalne dla osób nie wtajemniczonych. Tak samo jak w przypadku ścian bocznych wpłynie to na rozmycie częstotliwości rezonansowych. Pierwsza częstotliwość rezonansowa wysokości pomieszczenia nie będzie występować przy częstotliwości 68,8Hz, tylko w paśmie 68,8 – 71,6Hz. Rozmycie częstotliwości rezonansowych będzie występowało przy wszystkich rezonansach występujących pomiędzy podłogą i sufitem, oraz rezonansach skośnych [rys.9]

Rysunek 12 – Przełamanie i wznoszenie się sufitu

5. Wykonanie strojonych pułapek basowych o wymiarach 2,4 x 0,75 x 0,5m (wys x szer x gł) umieszczonych w rogach pokoju za kolumnami. Ich przednie ścianki będą wykonane z małych dyfuzorów o paśmie rozpraszania 1300 – 9800Hz.

6. Wykonanie trzech strojonych pułapek basowych zawieszonych na przedniej ścianie o wymiarach 0,4 x 0,84 x 0,3m (wys x szer x gł). Ich przednie ścianki zostaną wykonane z identycznych dyfuzorów jak w poprzednich pułapkach.

7. W celu likwidacji pierwszych odbić od ściany za kolumnami na półkach na płyty, pomiędzy dużymi pułapkami staną trzy dyfuzory QRD19 o wymiarach 1,45 x 0,82 x 0,15m (wys x szer x gł), pasmo rozpraszania 600 – 5000Hz.

8. Dyfuzory na przedniej ścianie zostaną ustawione tak, aby razem z dyfuzorami w bocznych pułapkach basowych tworzyć jeden duży dyfuzor QRD5. Nie będzie to typowy dyfuzor z przegródkami pomiędzy każdym z dyfuzorów QRD19, ponieważ pomiędzy nimi pojawią się stojaki na płyty CD. Spowoduje on zróżnicowanie odległości pomiędzy ścianą tylną, a poszczególnymi ustrojami na ścianie przedniej powodując rozmycie częstotliwości rezonansowej. Głównie chodzi o rozmycie pierwszego modu długości pomieszczenia o częstotliwości 23,9Hz ponieważ jest mocno oddalony od pozostałych modów pomieszczenia.

9. Na ścianach bocznych w miejscach pierwszych odbić bliżej kolumn zostaną zastosowane dyfuzory QRD19 o wymiarach 1,25 x 0,82 x 0,15m (wys x szer x gł), pasmo rozpraszania 600 – 5000Hz. W celu lepszego oddziaływania będą stały na podstawkach o wysokości 30cm.

10. W miejscach pierwszych odbić prawej kolumn od lewej ściany i lewej kolumny od prawej ściany również zostaną zastosowane dyfuzory QRD19. Jednak ze względu na konieczność dostępu do okna i wymagane zachowanie symetrii zostaną ustawione na podłodze.

11. W celu likwidacji pierwszych odbić i polepszenia rozkładu fal akustycznych w pomieszczeniu, na ścianie za słuchaczem zostaną zastosowane cztery dyfuzory QRD13. Dwa o wymiarach 1,3 x 0,56 x 0,26 (wys x szer x gł) oraz dwa o wysokości 1,6m.

Analiza pomiarów uzyskanych po wykonaniu adaptacji akustycznej

Wprowadzenie

Niniejszy dokument jest analizą warunków akustycznych uzyskanych po wykonaniu adaptacji akustycznej wykonanej zgodnie z projektem adaptacji akustycznej dedykowanego pomieszczenia w domu jednorodzinnym opracowanego wcześniej. Zawiera się w dwóch punktach porównując zarówno charakterystykę częstotliwości mówiącą o tym jak głośne są poszczególne tony podczas odtwarzania ich na tym samym poziomie głośności, jak i czas pogłosu czyli jak szybko zanikają poszczególne tony w pomieszczeniu po zaprzestaniu ich generowania.

1. Porównanie czasów pogłosu

Pomiar czasu pogłosu w pomieszczeniu przed adaptacją prezentował się następująco:

Rysunek 1 – Charakterystyka czasu pogłosu (pomieszczenie przed adaptacją)

Minimum wypadało przy 62Hz i wynosiło 0,33 sekundy, a maksimum 0,56 s przy 500Hz. Poniżej częstotliwości 500Hz widać mocne obniżenie czasu pogłosu do poziomu średnio 0,36 s, zaś powyżej 500Hz średni poziom czasu pogłosu wynosił 0,52 s. Te obniżenie było spowodowane niedbałym montażem płyty GK która drgając pochłaniała fale średnich tonów. Zaś niskie częstotliwości z łatwością opuszały pomieszczenie przechodząc przez 12,5 milimetrową przeszkodę w postaci płyty GK.

Po wykonaniu adaptacji, a w szczególności wypełnieniu pustek w ścianach wewnętrznych domu, wykonaniu pełnego deskowania i położeniu płyt GK o zwiększonej gęstości, które zostały przykręcone w odstępach 30-35cm efekt obniżenia czasu pogłosu przy niskich częstotliwościach został usunięty. Prezentuje to poniższy wykres:

Rysunek 2 – Charakterystyka czasu pogłosu (pomieszczenie po adaptacji)

Średni czas pogłosu w paśmie do 1,5kHz wynosi 0,44 s, natomiast w paśmie powyżej 1,5kHz wynosi 0,38 sekundy. Niskie częstotliwości nie zanikają już tak szybko, a średnie i wysokie dzięki dyfuzorom zanikają szybciej przez co cała charakterystyka czasu pogłosu jest równiejsza. Co najważniejsze zwiększenie zanikania niskich częstotliwości nie odbyło się kosztem jakichkolwiek podbić niskich częstotliwości co będzie widoczne przy porównywaniu charakterystyk częstotliwości z okresu przed i po wykonaniu adaptacji akustycznej. Po wykonaniu brakujących pochłaniaczy na suficie wyrównaniu ulegnie podbicie w paśmie 400-600Hz.

2. Porównanie charakterystyk częstotliwości

Pomiar charakterystyki częstotliwości wykonany w punkcie odsłuchu umieszczonym 2,7m od ściany tylnej i 1,98m od ściany lewej w pomieszczeniu przed wykonaniem adaptacji prezentuje się następująco:

Rysunek 3 – Charakterystyka częstotliwości 25Hz-15kHz (pomieszczenie przed adaptacją)

Wykres ten został skomentowany w projekcie adaptacji pomieszczenia odsłuchowego w punkcie 2.7. Przybliżenie niskich częstotliwości prezentuje poniższy wykres:

Rysunek 4 – Charakterystyka częstotliwości 25-125Hz (pomieszczenie przed adaptacją)

Najważniejszym aspektem adaptacji akustycznej było wyrównanie charakterystyki przez usunięcie zjawiska nakładania się na siebie fal, które powodowało tak mocne obniżenie charakterystyki w okolicy 38Hz. Kolejnymi aspektami na których się skupiłem było wyrównanie podbić pasma w okolicy 70Hz i 120Hz. W tym celu wykonałem dwie duże pułapki basowe i trzy mniejsze (ich opis znajduje się w punkcie 3 opracowania adaptacji akustycznej). Wykonanie wszystkich rozwiązań akustycznych opisanych w punkcie 3 projektu adaptacji (oprócz pochłaniacza na suficie) dało następujący rezultat:

Rysunek 5 – Charakterystyka częstotliwości 25Hz - 15kHz (linia niebieska – przed adaptacją, czerwona po adaptacji)

Linia niebieska na powyższym wykresie prezentuje charakterystykę częstotliwości w miejscu odsłuchu zmierzoną mikrofonem na statywie przed wykonaniem adaptacji akustycznej. Linia czerwona prezentuje charakterystykę częstotliwości zmierzoną w miejscu odsłuchu po wykonaniu adaptacji akustycznej. Pomiar przed adaptacją wykonałem mikrofonem zamontowanym na statywie, który stał na podłodze. Pomiar po wykonaniu adaptacji również wykonałem w miejscu odsłuchu, jednak już nie ze statywu ustawionego na podłodze tylko na kanapie na wysokości uszu. Dzięki temu czerwona linia na wykresie prezentuje nie zakłamaną charakterystyką, którą słyszy osoba siedząca w środku miejsca odsłuchowego, tzw. sweet spot.

Po wykresach widać, że pułapki basowe dodały basu. Nastąpiło znaczne wyrównanie całego pasma, nie ma już tak mocnego dołka w paśmie przy 38Hz. Przed adaptacją minimum głośności na wykresie wypadało przy 37Hz i wynosiło 50dB. Maksimum miało wartość 103dB przy 121Hz. Amplituda głośności wynosiła (103-50=) 53dB. Po adaptacji minimum wynosi 59dB przy 30Hz, a maksimum 86dB przy 102Hz. Amplituda głośności poszczególnych częstotliwości przed wykonaniem adaptacji wynosiła (103-50=) 53dB. Obecnie jest to (86–59=) 27dB. Są to rzeczywiste wartości podawane dla wykresów prezentowanych bez żadnego ich łagodzenia w paśmie niskich i średnich częstotliwości. Łagodzenie w pasmach 1/48 oktawy jest wymagane, aby dało się odczytać wykresy dla wysokich częstotliwości. Przy łagodzeniu pasmach oktawy wykresy prezentują się następująco:

Rysunek 6 – Charakterystyki częstotliwości 25Hz - 15kHz – łagodzenie w pasmach oktawy

Powyższy wykres przed wykonaniem adaptacji ma amplitudę 26,5dB (linia niebieska), a po adaptacji 12dB (linia czerwona). Nie jest to prawdą i jedynie wygląda bardzo ładnie.

Wykres na Rys.7 w paśmie 200-600Hz przedstawia:

- linia niebieska – pomiar przed adaptacją w miejscu odsłuchu

- linia czerwona – pomiar po adaptacji w miejscu odsłuchu, mikrofon ustawiony na kanapie

- linia turkusowa – pomiar po adaptacji w miejscu odsłuchu, bez kanapy, mikrofon ustawiony na statywie

Rysunek 7 – Charakterystyki częstotliwości 200 - 350Hz

Widoczny „dołek” na wykresie po adaptacji w paśmie230-260Hz na linii czerwonej jest spowodowany odbiciami od oparcia kanapy, ponieważ na linii turkusowej charakterystyka w tym paśmie nie zawiera „dołka”. Wskazuje to, iż zwiększenie amplitudy w paśmie 200-300Hz (linia czerwona) wynika z odbić od kanapy trafiających do mikrofonu.

Wnioski

Na podstawie pomiarów stwierdzono, iż pułapki basowe zostały odpowiednio zaprojektowane i wykonane, uzyskując wyrównanie charakterystyki częstotliwości w niskim paśmie. Natomiast dobór oraz lokalizacja dyfuzorów pozytywnie wpłynęła na obniżenie czasu pogłosu wyższych częstotliwości, poprawę ogniskowania źródeł pozornych na scenie oraz powiększenie sceny muzycznej.

W założeniach projektu adaptacji na suficie zaprojektowany był pochłaniacz szerokopasmowy. Obecnie po wykonaniu pomiaru po wykonaniu adaptacji uwidoczniła się potrzeba wykonania części ustroju podwieszonego na suficie jako pochłaniacza działającego w paśmie 400-600Hz, w celu jeszcze lepszego wyrównania czasu pogłosu w pomieszczeniu.

Autor: Mirosław Andrejuk