Kiedy w ostatnią sobotę marca budzik zadzwonił o 05:30 na usta cisnęły mi się słowa, których nie powstydziłby się sam Adaś Miauczyński podczas pobudki w „Dniu świra”. Podobną „litanię” powtórzyłem w myślach, gdy podszedłem do okna i okazało się, że leje. Co jest, jakieś fatum? Druga audio - wycieczka w tym roku do Katowic i kolejny raz pogoda delikatnie rzecz ujmując nie zachęcała do wyjścia z domu. Nie było już jednak odwrotu. Bilety na pociąg kupione, więc chcąc nie chcąc w dość podłym nastroju ruszyłem w drogę. Oczywiście przez całą podróż lało a stalowoczarne chmury szczelnie przykrywały nieboskłon. Po prostu masakra, którą dopełniał lurowaty napój kawopodobny serwowany przez krajowego przewoźnika. Oby było po co tłuc się taki kawał. Co prawda dystrybutor zapewniał, że „będzie Pan zadowolony”, ale jak to zwykle bywa nie spotkałem się jeszcze z sytuacją, aby przed oficjalną premierą nowej marki ktokolwiek zainteresowany jej promocją dawał do zrozumienia, że nie warto zawracać sobie tego typu imprezą głowy.

A właśnie. Wypadałoby wspomnieć o przyczynie tej zimowo/wiosennej wycieczki. Otóż, przynajmniej teoretycznie, dystrybucja kolumn Gradienta w Polsce była od lat. Piszę teoretycznie, bo jak sięgam pamięcią nie zdarzyło mi się ani przeczytać jakiegoś testu, ani zobaczyć kolumn na żywo w którymkolwiek salonów audio, bądź podczas wystawy. Dociekliwym ustalenie, kto do tej pory zajmował się reprezentowaniem fińskiej marki na terenie naszego kraju nie powinno zająć zbyt dużo czasu, jednak od niedawna sprawę we własne ręce wzięło wrocławskie Moje Audio. Co prawda już na ostatnim Audio Show model Revolution stał skromnie pod ścianą pokoju zajmowanego przez Q21, jednak widocznie nie starczyło czasu na jego wpięcie w grający tamże system. Tym razem miało być inaczej. Zamiast dość skromie wyglądających „Rewolucji” w akcji miałem mieć okazję zobaczyć i usłyszeć w katowickim Audio Stylu niezwykle odważne wzorniczo Helsinki 1.5.

Te trójdrożne maluchy (92cm wysokości) nie pozostawiają słuchacza/widza obojętnym. Albo się je pokocha, albo od pierwszego wejrzenia znienawidzi. Co ciekawe projekt plastyczny podyktowany został względami technicznymi, a nie jak to czasem bywa jedynie designersko – marketingowymi. Projektanci postawili sobie za punkt honoru stworzyć kolumny jak najmniej podatne na wpływ pomieszczenia, w którym grają, poprzez skierowanie na słuchacza jak największej ilości dźwięków bezpośrednich i zminimalizowaniu odbić. 19 mm. aluminiowa kopułka Seasa została umieszczona w metalowym, polakierowanym na biało reflektorze, 150mm celulozowy przetwornik średniotonowy zamontowano w specjalnym, perforowanym na obwodzie polimerowym kołnierzu wypełnionym wełną mineralną, a 300mm celulozowy basowiec Peerlesa umieszczono prostopadle do powyższych driverów w stanowiącej kręgosłup kolumny wykonanej z grubej bambusowej sklejki odgrodzie. Powierzchnię boczną tej mocno niebanalnej konstrukcji zwiększa łukowato przycięty płat szkła stanowiącego dodatkową przegrodę między dźwiękami promieniowanymi do przodu a tymi promieniowanymi do tyłu. Ze szkła wykonano również podstawę, do której doklejono polimerowe półkule pełniące rolę nóżek.

Oprócz uroczych „krasnali”, choć ze względu na białe kołnierze zdecydowanie bardziej przypominających Smurfy, pokaz uatrakcyjnił Anders Ertzeid z Hegla omawiając przekrój oferowanej przez Norwegów elektroniki.

Sama prezentacja obejmowała zapoznanie słuchaczy z możliwościami i budową poszczególnych modeli wzmacniaczy (zarówno zintegrowanych, jak i konstrukcji dzielonych) oraz przetworników i na konkretnych przykładach muzycznych umożliwienie zebranym przekonanie się na własne uszy, czy to, o czym mówił Anders było czczym marketingowym bajaniem, czy też można odnaleźć w nim choć ziarnko prawdy.

Jako źródło wykorzystany został MacBook Air z zainstalowanym odtwarzaczem Channel D Pure Music a wszystkie pliki miały format Wave o parametrach 16 bit/44.1 kHz.

Skoro już doszedłem do hardware’u to od razu wymienię urządzenia, których można było posłuchać w sobotnie przedpołudnie. Odsłuchy rozpoczął zestaw składający się z przetwornika HD11 i najtańszej integry H70, która ustąpiła miejsca H100 a ta z kolei musiała uznać wyższość H200. W międzyczasie przetwornik został zastąpiony na HD20, który oprócz swojej podstawowej roli został użyty również w roli przedwzmacniacza, kiedy dokonywano porównania H200 (jako końcówki mocy) z H20. Na koniec pozostawiono sparring topowego DACa z przedwzmacniaczem P30 a niewielką końcówkę zastąpiła zdecydowanie „poważniejsza” H30.

Jako ciekawostkę Andrers zaprezentował możliwości HD2 i uczestnicy spotkania mieli okazję na własne uszy przekonać się „jak brzmi jitter”.

Z reporterskiego obowiązku zamieszczam też listę przewodów użytych podczas prezentacji:

- przewód głośnikowy Cardas Audio Clear Light,

- interkonekt Cardas Audio Clear Light 1m XLR – 1 para (DAC - wzmacniacz),

- interkonekt Cardas Audio Quadlink Interconnect XLR 1m – 1 szt. (pre-power),

- przewód Cardas Clear USB,

- sieciówka Cardas Audio Quadlink Power Cord 1,5m – 2 szt.,

- sieciówka PS Audio PerfectWave AC-10 1,5m – 2 szt.,

- listwa sieciowa PS Audio Quintet Power Center – 1 szt.

Przewody głośnikowe zostały ułożone na Cardas Myrtlewood Blocks, czyli antywibracyjnych podkładkach wykonanych z drewna Myrtle. Dla większości czytelników takie podejście zahacza z pewnością o szamanizm, jednak nawet najwięksi sceptycy tego typu akcesoriów muszą przyznać, ze podkładki Cardasa prezentują się zdecydowanie bardziej profesjonalnie niż np. rolki papieru toaletowego wykorzystane przez jednego z (high endowych) wystawców podczas ostatniego Audio Show.

I jeszcze tylko playlista, która budziła spore zainteresowanie słuchaczy, gdyż oprócz typowo „audiofilskich smętów” zawierała utwory zahaczające nie tylko o Dub/Techno, ale również najbardziej „przaśne” odmiany Country.

Flight of the Conchords – “A kiss is not a contract”

Solveig Slettahjell – “Take It With Me”

Dire Straits – “You and Your Friend”

Mark Knopfler – “Get Lucky”

Brad Paisley – “Whiskey Lullaby”

Jack Johnson – “Staple It Together”

Covery Pink Floyd - “Goodbye blue sky” I “Shine on you crazy Diamond”

Kari Bremnes - “Dine oyne” I “De halve setningers gudinner” (“Gate ved Gate”)

Trentemoller – “Kink”

Barcode Brothers - “Dooh dooh”

Zack Brown Band – “Sic'em on a chicken”

Elvis - “Fever”

Musica Nuda – „Like a virgin”

The King's Singers – “Good Vibrations”

Nie zważając na niezwykle podłą, jak na ta porę roku aurę, zainteresowanie okazało się całkiem spore i między 10:30 a 15-ą przez dość oszczędnie zaadaptowaną akustycznie salę odsłuchową przewinęło się kilkadziesiąt osób. Samo pomieszczenie pomimo blisko 50 m2 powierzchni było dość przytulne, choć przy tego typu imprezach warto pomyśleć o wcześniejszym opróżnieniu sali z innych, niż prezentowane kolumny.

Dla większości słuchaczy był to nie tylko pierwszy kontakt z fińskimi kolumnami, ale i z konstrukcjami pozbawionymi konwencjonalnej obudowy w ogóle. Patrząc na śmiesznie małe rozmiary Helsinek, oraz podawane przez producenta informacje o 85 dB skuteczności, przy basie schodzącym „jedynie” do 60 Hz i odnosząc je do kubatury pomieszczenia szanse powodzenia takiej prezentacji oceniane były co najwyżej na 50%. Jednak nawet z H70ki te niewielkie kolumienki z zadziwiającą łatwością poradziły sobie z postawionym przed nimi wyzwaniem. Nie dość, że zagrały z niespotykaną dla konwencjonalnych konstrukcji lekkością i swobodą, to o komfortowym odsłuchu mogli mówić nie tylko szczęśliwcy zajmujący fotele w pierwszym rzędzie, ale i pozostali słuchacze. Po prostu Helsinki maja na tyle szeroki „sweet spot”, że nawet osoby siedzące na bocznych miejscach nie miały powodów do utyskiwania zarówno na stereofonię, jak i precyzję kreowania sceny.

Ponadto pomimo dość dalekiej od obowiązujących kanonów konstrukcji kolumny grały jak jeden, duży, pełnopasmowy głośnik. Można było wpatrywać się w nie jak sroka w gnat, karmić najprzedziwniejszą muzyką a i tak prawdopodobieństwo usłyszenia zszycia poszczególnych przetworników oscylowało w okolicach zera. Podobnie miłym zaskoczeniem była szybkość dźwięku, oraz praktycznie całkowity brak podbarwień. W pierwszej chwili taki sposób prezentacji mógł wydawać się ciutkę odchudzony, w stosunku do tego, do czego przyzwyczaiły nas kolumny z konwencjonalnymi obudowami, lecz im dłużej obcowało się z Helsinkami, tym bardziej słuchacz uświadamiał sobie, że właśnie takie bliższe jest prawdzie. Oczywiście im lepsze elementy pojawiały się w torze, tym Helsinki dostawały mocniejszy wiatr w żagle. Dźwięk zyskiwał na potędze, otwartości i swobodzie coraz bardziej zbliżającej się do tego, co można usłyszeć z czarnych krążków. Do pełni szczęścia zabrakło właściwie jedynie możliwości sprawdzenia jak w takich warunkach poradzi sobie wysokiej klasy źródło analogowe, oraz jaki potencjał drzemie w „gęstych plikach”. Niestety Anders miał dość ograniczone ramy czasowe (samoloty nie mają w zwyczaju czekać na spóźnialskich). Zamiast tego jak na dłoni było widać, znaczy się słychać, czym potrafią odwdzięczyć się te urocze kolumienki, jeśli do ich napędzenia zostanie użyta taka elektrownia jak Hegel H30. Pomimo dość poważnej różnicy w cenie między wykorzystaną elektroniką a kolumnami nie można było odnieść wrażenia, że są one wąskim gardłem systemu. Pełna kontrola, jaka roztoczyła nad Helsinkami H30 wyszła im tyko na dobre oferując potężny, nisko schodzący a przy tym fenomenalnie kontrolowany bas (Trentemoller) przyjemnie masujący trzewia słuchaczy.

Generalnie fińskie kolumny pomimo swojego dość kontrowersyjnego designu oferują jeden z najbardziej prawdziwych sposobów prezentacji, jakie na przestrzeni paru ostatnich lat miałem okazję usłyszeć (w tych przedziałach cenowych). Nie czarują przesaturowaną średnicą, nie oszałamiają natłokiem informacji w górze pasma, ani nie powalają monstrualnym i siejącym spustoszenie basiszczem. Nic z tych rzeczy. Starają się grać jak najbardziej wiernie temu, co zostało zapisane na materiale wejściowym i robić to po prostu dobrze. Część słuchaczy mogła odebrać taki przekaz jako zbyt mało wysublimowany, finezyjny i nie dziwię się temu, gdyż czasem zbyt długo obcuje się z kolumnami grającymi po prostu ładniej, co niekoniecznie oznacza prawdziwiej. Helsinki 1.5 robią krok, jeśli nie dwa w kierunku tego, co można usłyszeć na żywo i tylko od słuchacza zależy, czy wybierze tą drogę, czy skieruje swoje zainteresowanie w zupełnie inne klimaty.

Na koniec chciałbym serdecznie podziękować ekipie katowickiego Audio Stylu za zaproszenie i gościnę. Liczę również na to, że podobnego typu imprezy zdecydowanie częściej będą pojawiać się w naszym audiofilskim kalendarzu. Warto pamiętać o tym, że o ile podczas wystaw w stylu Audio Show przez hotelowy pokój przewinie się kilkaset, bądź nawet kilka tysięcy osób, to dopiero we własnym salonie dystrybutorzy mogą w sposób całkowicie naturalny i bezstresowy zapanować nad wszystkimi elementami pokazu, oraz zaoferować zainteresowanym słuchaczom nie kilku, bądź kilkunastominutowy, ale nieraz i kilkugodzinny odsłuch.

Tekst i zdjęcia Marcin Olszewski