Co daje mały potencjometr na wejściu?

Bacek · 14 Czerwca 2006

Witam,

Planuję zakup jakiegoś potencjometru drabinkowego do wzmacniacza słuchawkowego.

Czy któryś z kolegów obeznanych z elektroniką mógłby mi wyjaśnić, co daje potencjometr o małej wartości rezystancji na wejściu wzmacniacza? Czasem widzi się 100kOhm, najczęściej 50kOhm, Peter Daniel do GC polecał 20kOhm, 10kOhm też widziałem. Jakie są zalety i wady małych i dużych potencjometrów na wejściu?

senicz · 14 Czerwca 2006

maly? w sensie gabarytow?

PiotrSz · 14 Czerwca 2006

Potencjometr wprowadza szum.

Są dwa rodzaje szumu, a) termiczny i b) zależny od technologii wykonania.

b) W audio popularne są Alpsy węglowe, ale niższe szumy mają cermentowe i z przewodzących tworzyw sztucznych - takie robi szwajcarska firma Bourns, Spectrol i chyba jeszcze BI Technologies.

a) termiczny zależy od rezystancji. Generalnie im mniejsza R tym mniejszy szum. Ale nie może być zbyt niska, żeby źródło sygnału to uciągneło. Dla większości dzisiejszych wzmacniaczy operacyjnych (montowanych w CD, DVD) prądy maksymalne są rzędu kilku do kilkunastu mA. Nawet rezystor 1k nie jest przy standardowych poziomach napięć (2-3Vrms) problemem. Ale uwaga przy zwiększaniu obciążenia (mniejszym R potencjometru) rośnie poziom harmonicznych wzmacniaczy operacyjnych. Dodatkowo na wyjściach większości z nich jest szeregowo włączony rezystor (najczęściej 100 do 300 Ohm), zabezpiecza przed zwarciem i dopasowuje imedancję wyjściową WO do imepdancji falowej przewodu łączącego CD z wzmacniaczem (impedancje falowe przewodów są właśnie rzędu 100 do 300 Ohm). Przy niskich rezystancjach potencjometrów ten rezystor wprowadza dodatkowe tłumienie sygnału (dzielnik napięcia). Ja bym dał R=10kOhm zamiast standardowego 49k lub więcej (a już w żadnym wypadku 100k). Harmoniczne nie wzrosną dla właściwie wszystkich powszechnie wykorzystywanych WO (OPA134, OPA627, OP275, AD8610 itd.).

Największy szum termiczny jest wprowadzany przy tej samej wartości rezystancji widzianej od góry i dołu suwaka. Dla R=10kOhm szum termiczny wąskopasmowy wyniesie wtedy 9nV/sqrt(Hz) a dla porównania dla R=100kOhm byłoby to 28nV/sqrt(Hz). W pasmie 20-20000Hz daje to odpowiednio 1,3uV i 4,0uV.

Dałbym 10kOhm. No i im mniejsza rezystancja tym mniejszy wpływ na zakłócenia od sprzężeń pojemnościowych.

**misiomor** · 14 Czerwca 2006

Mały (np. 10kohm) potencjometr ma wady (bardziej obciąża źródło - zniekształcenia mogą się zwiększać) oraz zalety (ma mniejszą rezystancje wyjściową dla położeń pomiędzy ekstremami a więc daje charakterystyke bardziej zbliżoną do katalogowej przy obciążeniu końcówką o określonej rezystancji wejściowej).

Jeżeli nie można pogodzić tych rzeczy to trzeba zastosować aktywny preamp.

PiotrSz · 14 Czerwca 2006

">Mały (np. 10kohm) potencjometr ma wady (bardziej obciąża źródło - zniekształcenia mogą się

>zwiększać)..."

Dla bardzo wymagających źródeł (lampy, specyficzne układy zbudowane z elementów dyskretnych) tak, ale dla większości dzisiejszych WO nie.

"...oraz zalety (ma mniejszą rezystancje wyjściową dla położeń pomiędzy ekstremami a więc

>daje charakterystyke bardziej zbliżoną do katalogowej przy obciążeniu końcówką o określonej

>rezystancji wejściowej)."

Tak, tylko ja założyłem, że potencjometr nie jest obciążony końcówką mocy o danej rezystancji wejściowej Rin, tylko wzmacniaczem o Rin bardzo dużym w porównaniu do 10k (nie rozpatrywałem w ogóle podziału na pream i amp tylko rozwiązanie zintegrowane).

Bacek · 14 Czerwca 2006

Dziękuję za wyjaśnienia,

Typowałem 25kOhm, ale w takim razie sprawdzę jeszcze zwykły 10kOhm i dopiero potem zamówię drabinkę.

PiotrSz · 16 Czerwca 2006

Ja bym tam spróbował 10k,25k,100k i podzielił się spostrzeżeniami z innymi użytkownikami forum.

stefanB · 16 Czerwca 2006

Trzeba pamiętać o ewentualnej zmianie wartości kondensatora wejściowego (jeżeli istnieje).Jesli był liczony dla np 50k bez zapasu, to przy 10k może ciąć bas.

Przedział 10-25k próbuj. Chyba, że układ wymaga więcej, np żarówki

Bacek · 19 Czerwca 2006

Z tego co pamiętam dla 50k wystarcza 4,7uF. Ja mam 10uF.

Mam zielonego alpsa 10k na dniach przelutuję i podzielę się spostrzerzeniami. Alps jest niestety chyba liniowy ale do testów będzie musiał wystarczyć.

Bacek · 19 Czerwca 2006

No i wlutowałem tego 2x10K i du....sza. Nie wiem jak wyglądają zniekształcenia nieliniowe i nie poznał bym ich nawet gdyby mnie w nogę ugryzły. Dźwięk, a w szczególności wokale złapały lekką chrypkę i zginęło trochę góry. Rezystancja obciążenia jest poniżej 3.5k

(na wyjściu CD jest rezystor do masy 22k na wejściu wzmacniacza 10k do masy i oczywiście 10 potek, a także wbudowany w cd wzmacniacz słuchawkowy). Następny w kolejności do testu 2x25K, planuję też wyrzucić mute z cd'ka, nie wiem czy ten rez 22k mogę też wyrzucić.

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

Molibden · 21 Czerwca 2006

To wywal albo zwiększ te 10 i 22k do jakiś 100k.

Bacek · 22 Czerwca 2006

Wejściowe 10K zwiększyłem na 47k, nadal źle, potencjometr zwiększyłem do 20k i nadal nie tak. Czyba muszę na nowo wstawić tą 2x50k żeby się przekonać czy to nie moja autosugestia lub efekty wygrzewania BlackGeat'ów.