Idiokracja

24 Grudnia 2013

Parę ładnych lat temu Mike Judge, autor przygód serialu "Beavis i Butthead", wyreżyserował mało znaną komedię amerykańską pod tytułem "Idiocracy". Film, trzeba przyznać, całkiem śmieszny, zaczynał się od porażającej sekwencji, w której zawarta jest przyszłość ludzkości. Otóż - historia rodziny przygłupiego, opitego, wsiowego chama z południa USA jest przetykana fabułą starającej się o dziecko pary neurotycznych intelektualistów z Nowego Jorku. Intelektualiści wahają się, jak baca w znanym dowcipie o pójściu na poprawiny. Chcą poświęcić się karierze. Nie są gotowi. Chcą pojechać w podróż dookoła świata, w którą i tak nigdy nie pojadą. Potem okazuje się, że są bezpłodni. Potem nie udaje się in vitro. W końcu intelektualistka zostaje sama, bo intelektualista pada rażony gromem, z tego co pamiętam, na zawał serca. W tym czasie cham z południa wystrzelił z siebie już całe drzewo genealogiczne - niektórzy z jego siedmiu czy ośmiu potomków mają już swoje wnuki. Konsekwencją jest świat opisany w filmie - świat, w którym średnia IQ waha się w okolicach dziesięciu, ludzie podlewają pola uprawne napojami gazowanymi, i mają zasób jakichś pięćdziesięciu wyrazów.

W ordynarnych dowcipach i uproszczonych diagnozach "Idiocracy" zawarta jest pewna profetyczność. Jestem przekonany, że jeśli sprawy będą miały się dalej tak, jak się mają, rozumnego człowieka może spotkać zagłada. Popatrzmy na ludzi wykształconych i wykwalifikowanych w wieku, tak zwanym, rozpłodowym. Ich niechęć do rozmnażania się jest wprost proporcjonalna do ich lęku przed przyszłością. Zawsze znajdzie się jakaś blokada i wymówka przed tym, aby obdarzyć świat i siebie potomkiem. Kredyt taki wysoki, przyszłość w pracy taka niepewna, mieszkanie takie małe, awans taki na horyzoncie. Podsumowując, jedno wielkie nieuszanowanko. Niektórzy dokładają do tego jeszcze katastrofizm i lęki antycypacyjne - a co będzie z zasobami ropy, konfliktem na Bliskim Wschodzie, inwazją Chińczyków. Inni z kamienną twarzą stwierdzają, że nie chcą wydawać dziecka na ten (w domyśle tak potworny) świat, jakoś nie rozumiejąc, że przez ostatnie kilka tysięcy lat świat z reguły bywał dużo gorszy, chociażby biorąc pod uwagę sam poziom usług w położnictwie, jak i w innych usługach medycznych.

Od jakiegoś czasu straszy się nas katastrofą niżu demograficznego. To oczywiście problem, że nie będzie miał kto zaiwaniać na nasze emerytury, a w mniejszej skali, pomóc nam przejść z kuchni do łazienki, gdy już z racji metryki czynności tego typu staną się dla nas niespotykanym wcześniej wyzwaniem. Problemem jednak jest również struktura nadciągającego społeczeństwa. W tym czasie, kiedy tysiące młodych ludzi miotają się przed dylematami zbyt małego metrażu i zbyt niepewnego bytowania, owszem, dzieci wciąż się rodzą. Płodzą je ci, którzy nad tymi dylematami po prostu się nie zastanawiają, bo generalnie, zastanawianie się nie leży za bardzo w ich naturze. W momencie, gdy ty awansujesz po szczeblach kariery, taki, dajmy na to, kibol ze Śląska, dorobił się już w tym samym czasie dwóch małych kibolków. Podpalacze tęcz bez wątpienia pracują nad swoją prorodzinnością nie tylko w teorii, ale również i w praktyce. Bez wchodzenia w szczegóły, sympatycy wszystkiego, co jest ci obce, płodzą się na potęgę, bo płodzenie się jest dla nich po prostu priorytetem. I za trzydzieści lat, ich będzie więcej. Będą jeszcze poważniejszą większością, niż są teraz. Zdaję sobie sprawę, że trudno o bardziej generalizujący i upraszczający felieton, niż ten. Ale sprawa jest poważna. Jak wiadomo, ludzie rozumni zawsze stanowili najbardziej wykluczoną mniejszość w dziejach, ale jak tak dalej pójdzie, w przyszłych pokoleniach ta dysproporcja może osiągnąć zatrważające rozmiary. Już teraz politycy, ludzie mediów i kultury, mają tendencje do zachowań spotykanych przeważnie u małp wąskonosych. Jeśli nic z tym nie zrobimy, za pięćdziesiąt lat, może okazać się, że słowo pisane będzie ograniczać się do emotikon, edukacja do nauki używania łyżki i kranu, a ludzie będą wracać do produkcji typu "Warsaw Shore" z takich samych sublimacyjnych pobudek, z jakich dzisiaj wracają do filmów Antonioniego. Ludzie, którzy dzisiaj funkcjonują jeszcze jako bohaterowie głupich memów internetowych, mogą obejmować kluczowe stanowiska państwowe - wyobraźcie sobie świat, w którym chytra baba z Radomia jest ministrem finansów, a niejaki Bonus BGC (taki hip-hopowy Kononowicz) ministrem sportu. Pomyślcie o tym, a nie o waszych emeryturach, bo te już dzisiaj są sytuacją pisaną palcem po brudnej wodzie, nieważne, czy jesteście bezdzietni, czy dorobiliście się już piątki potomstwa. Idiokracja hula w najlepsze, a jedyny sposób, aby ją powstrzymać, to zrobić sobie dzieci, a przy okazji zadbać, aby w drodze swojego życia nauczyły się czytania ze zrozumieniem. Niestety, ale to jest prawdziwa postawa obywatelska. A co do reszty, nie przejmujcie się. Przy następnym giełdowym wstrząsie wasz preferencyjny kredyt i wasze ciepłe stanowisko i tak diabli wezmą.

http://facet.onet.pl/idiokracja/5mrlf