RiPol - nowy typ obudowy?

gaudi1 · 3 Października 2011

RiPol – NOWY TYP OBUDOWY?

Witam Forumowiczów!

Chciałem Was zainteresować dość ciekawym rozwiązaniem, na które natknąłem się parę dni temu. Sprawa dotyczy nowatorskiego typu obudowy, łączącego co prawda cechy znanych obudów, ale w gruncie rzeczy tworzącego nową wartość.

Nie wiem kto jest autorem tego rozwiązania, czy jest ono objęte jakimiś patentami. Natknąłem się na nie przeglądając kity firmy Visaton, ale bywa też kojarzone z Linkwitzem, znanym z teoretykiem, a pewnie i praktykiem filtrów akustycznych.

RiPol, bo o nim mowa to rozwiązania łączące cechy obudów typu odgrodź (Open Buffle) i bipolarnej (Dipol), po trosze linii transmisyjnej (Transmision Line), a także obudów pasmowo-przepustowych (Band Pass). Wszystkie te typy należą do rzadko stosowanych, w odróżnieniu od obudów zamkniętych (Closed) i z otworami (Bass reflex).

Wiedzę na ten temat można znaleźć po linkami:

RiPol, w podstawowym rozwiązaniu to subwoofer z głośnikiem o znacznej średnicy (przynajmniej 10 cali) w minimalistycznej obudowie niewiele większej od wymiarów samego głośnika promieniującej zarówno do przodu jak i tyłu, np. subwoofer do zestawu Linkwitz Pluto:

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

Rozwiązania bardziej zaawansowane to praktycznie kombinacje łączące jak klocki kilka tego typu jednostek. Bardzo zachęcające już jest rozwiązanie Visaton Petit Orgue, łączące dwie takie jednostki, oraz sekcję szerokopasmową:

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

W powiększonej wersji jako Visaton Grand Orgue mamy już pokaźne zestawy o wielkiej mocy i możliwościach:

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

Problemem tego typu rozwiązania, jak i obudów typu odgroda (Open Buffle) jest dipolowy charakter promieniowania dźwięku, którego cechą jest ósemkowa charakterystyka wynikająca z interpolacji fal dźwiękowych obydwu stron membrany i wygaszania amplitudy w płaszczyźnie głośnika. Wadę tą jednak można na różne sposoby korygować, przede wszystkim podnosząc efektywność promieniowania w interesującym nas zakresie. Zaletą tego rozwiązania natomiast jest nie podbarwiony obudową bas, obniżenie dolnej granicy przenoszenia w porównaniu z parametrami głośnika, a także szybkość basu.

Oczywiście to wszystko trzeba wywalczyć. Jednym ze sposobów jest zapewnienie nadmiaru powierzchni głośników basowych by straty wynikłe z dipolowego charakteru promieniowania odpowiednio się skompensowały. Innym ze sposobów jest aktywna korekcja podawanego sygnału dopasowana do pożądanej charakterystyki, jej zaawansowaną formą mogłoby być aktywne sprzężenie zwrotne. Idąc dalej tym tropem dochodzimy do układów DSP umożliwiających dodatkowe sterowanie fazą sygnału. Z prostszych sposobów to na pewno multi-amping w przypadku układów wielodrożnych, a także zastosowanie prawideł związanych z obudowami labiryntowymi (Transmission Line), czyli odpowiednie skonstruowanie obudowy zapewniające takie przesunięcie fazy promieniowanej przez przód i tył głośnika by interferencja w żądanym paśmie przyniosła wzrost dynamiki.

Rozwiązanie firmy Visaton w których połączone elementy RiPol z głośnikami szerokopasmowymi zapewniają doskonałe pasmo przenoszenia (być może zbyt optymistyczne) przy użyciu pasywnej zwrotnicy oraz tajemniczej „czarnej skrzynki” zawierającej „filtr korekcyjny”

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

Dla mnie dodatkową zaletą jest wybitne połączenie formy ściśle wynikające z konstrukcji tych zespołów. Inżynierskie podejście w swej prostocie stworzyło nowa jakość w czystej formie.

Myślę, że powyższe fakty zainteresowały Forumowiczów do poszukiwań informacji w sieci. Część to niemieckojęzyczne fora, więc nie łatwo się tam połapać ;-)

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

Zachęcam też Forumowiczów z klubu głośników szerokopasmowych w ogrodach do podzielenia się swoimi spostrzeżeniami:

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

A docelowo myślę, że powstaną jakieś konstrukcje, niekoniecznie będące kopiami istniejących opracowań.

Pozdrawiam i czekam na głosy!

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

**misiomor** · 3 Października 2011

Po pierwsze - to sub do projektu Pluto jest zwyczajnie w małej obudowie zamkniętej.

Druga sprawa - strasznie ciężko jest się doklikać do ludzkiej wersji językowej opisów Visatona spod podanych linków - trzeba przez stronę główną to robić pamiętając nazwę (całe szczęście że jest zarówno w dziale subwoofers jak i fullrange), albo zmienić "de" na "en" ręcznie w polu adresu. Przycisku do tego celu doszukać się nie mogę.

Tak poza tym - jest to zwyczajny dipol, tyle że "zwinięty" do czegoś bardziej pudełkowatego zamiast wielkiej dechy, podobnie jak w wynalazkach typu H-frame, plus jeszcze ustawienie głośnika bokiem co wyżej może mieć wpływ na kształt SPL z racji kieunkowości. W wykonaniu Visatona są jeszcze te eliptyczne głośniczki w OZ, przejmujące przetwarzanie tam, gdzie zjawiska falowe w tych otwartych jedną tylko ścianą prostopadłościennych pudłach podbarwiałyby dźwięk.

Problem w tym że dechy się łatwo modeluje programem edge, natomiast do czegoś takiego należałoby napisać własny soft symulacyjny żeby odpowiednio dobrać filtry zamiast tego RiPol corrective network. Albo obmierzyć toto w jakiś chytry sposób.

**meloV8** · 3 Października 2011

W akabak mozna symulowac ripole.

gaudi1 · 4 Października 2011

Aha, nie nadmieniłem na wstępie, interesuje mnie RiPol jako integralna część pełnopasmowej kolumny Hi-Fi, a nie jako Sub do kina domowego

A co to ten Akabak?

Sugerujecie, że ta czarna skrzynka w Visaton to jakiś zestaw filtrów pułapek na rezonanse?

Wkleję co nieco o tym Petit Orgue Visaton.

Skrzynka ma wymiary około 30x30x30 (27 litrów), a parametry charakterystyki niby 16-25.000Hz.

Wykres charakterystyki to potwierdza, w dodatku jest pięknie liniowy.

Efektywnośc niestety tylko 76dB, ale zakładam że do zwykłego słuchania to nie tragedia.

Niemniej sadzę, ze ten parametr można polepszyć, mam nawet parę pomysłów.

.

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

4 Października 2011

A co to ten Akabak?

http://www.randteam.de/AkAbak/Index.html

**misiomor** · 4 Października 2011

Sugerujecie, że ta czarna skrzynka w Visaton to jakiś zestaw filtrów pułapek na rezonanse?

Osobiście sądzę że jest to jakiś filtr lowpass, o takiej charakterystyce żeby za jednym zamachem zrobić korekcję dipola i połączenie z szerokopasmowcami. Dwa WS25E połączone równolegle mają napięciowo 91dB ef. referencyjnej (liczonej z Fs, Vas i Qes) na IB i 85dB na 4pi więc jak widać zwrotnica musi sporo osłabiać środek żeby zgrał się z niskoefektywnym dipolowym basem.

Efektywnośc niestety tylko 76dB, ale zakładam że do zwykłego słuchania to nie tragedia.

Niemniej sadzę, ze ten parametr można polepszyć, mam nawet parę pomysłów.

Jeżeli nie chcesz poświęcić zejścia, możliwymi sposobami są: dodanie większej ilości modułów albo pogłębienie budy i zwiększenie w ten sposób dipola, co jednak sprawi że zjawiska falowe w tych otwartych pudełkach przesuna się niżej, no i efektywność dipolowego wygaszania fal stojących osłabnie. Jak zwykle coś za coś.

gaudi1 · 4 Października 2011

Podam linki do dwóch niemieckich dyskusji i jednaj angielskojęzycznej:

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

Wiele z nich dla mnie nie wynika, może ktoś wiecej wywnioskuje ;-)

Znalazłem też amatorską konstrukcję jako subwoofer, ze zdjęciem zwrotnicy, całkiem normalnej pasywnej.

Niemniej określanej jako Nie ma niestety pomiarów charakterystyki.

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

A konstruktor nawet zachęca do kontaku z nim

Axel.Ridtahler[att]itc-tab.fzk[dot]de

Wrócę jeszcze do konstrukcji Visaton, częstotliwość podziału ustawiono na około 350Hz.

Przebieg charakterystyki części niskotonowej jest liniowy przez praktycznie 4 oktawy, od 20do 320Hz.

Dla konstrukcji typu labirynt-linia transmisyjna (TL) pojawiałyby się zapadłości. Czy obudowy typu odgroda są ich zupełnie pozbawione w szerokim zakresie? A może owa czarna skrzynka je zlinearyzowała?

Zgodnie z sugestią Misiomora by zwiększyć efektywność RiPol można wydłużyć dążąc do obudowy TL, ale w tak szerokim zakresia pojawią się zafalowania. Natomiast sama dipolowa charakterystyka ósemkowa raczej nie jest celem samym w sobie, a raczej umiejętna kombinacja tych cech.

.

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

hanscz · 4 Października 2011

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

**meloV8** · 4 Października 2011

Ripol wlasciwie nie rozni sie niczym od dipola typu H, a czym jest dipol typu H? Jest dipolem U, ktory posiada dodatkowe scianki dla wydluzenia drogi fali obiegajacej obudowe. Lecz nie ma rozy bez kolcow. Obudowa typu U jest jednoczenie linia transmisyjna, bardzo krotka, ktora tak jak kazda inna ma swoje rezonanse i "antyrezonanse". W przypadku tak krotkiego tylu/tunelu jaki jest w dipolu U, rezonans przypada na czestotliwosci w zakresie od 150-300hz. Teoretycznie daje nam to zysk lecz w praktyce ten reznans przeszkadza nam w uzyskaniu liniowego pasma czestotliwosci. Dlatego trzeba zastosowac filtr, ktory oslabi nam wlasnie to pasmo czestotliwosci. Natomiast to co sie dzieje ponizej tego pasma, jest dla nas najbardziej wartosciowe. Problem w tym, ze tutaj nastepuje zwarcie akustyczne i efektywnosc przetwarzania basu leci na pysk. Malo tego, nasz glosnik nie jest w zaden sposob odciazany mechanicznie tak jak to czyni obudowa zamknieta, bas refleks, czy typowa linia transmisyjna. Dlatego, nie dosc ze dostajemy marna skutecznosc to jeszcze marne wytrzymalosci mocowe. Jesli teraz chcesz osiagnac wystarczajace poziomy niskich czestotliwosci, to trzeba uzywac duzych glosnikow, z duzym Xmax oraz nierzadko w ilosci kilku sztuk. To oczywscie rowna sie z duzymi kosztami.

Wydluzanie skrzydelek dipola U czy H zmienia nasza konstrukcje w typowa obudowe TL, lecz dla realnego podniesienia efektywnosci niskich czestotliwosci, trzeba niestety wydluzyc ja bardzo mocno, poniewaz bez tego nadal bedziemy zmagac sie ze zwarciem akustycznym i spadkiem efektywnosci niskiego basu.

Suma sumarum kazde rozwiazanie to pasmo kompromisow, nie ma tak latwo jakby sie wydawalo :)

**Ape** · 27 Lutego 2013

Czy ktoś budował, słuchał konstrukcji Ripol-e? jakie wrażenia?

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

Czy STX

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą ) nadawały się do takiej konstrukcji?

Fs=29Hz

VAS=171L

Qts=0.79

Spl=90dB

lub ten

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

Fs=50Hz

VAS=88L

Qts=0.75

Spl=95dB

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

gaudi1 · 10 Marca 2013

Widzę przedmówca doszedł prawie do identycznych co ja wniosków.

Wybrałem niemal te same głośniki do rozważań.

Niestety różnią się one diametralnie i by się przydała jakaś fachowa pomoc.

W.STX.12.2.150.8.F.S.MC

to taki typowiec hi-fi do zamkniętej obudowy.

Qts=079, Fs29Hz, Spl=90dB

Natomiast profesjonalny WM.STX.12.2.300.4.F.S.MC

dzięki zawieszeniu na fałdzie ma wyższy Fs i dużo wyższą dynamikę

Qts=075, Fs=50Hz, Spl=95dB

Parametr Vas jest w przypadku Ripola nieistotny.

Ja zwróciłem jeszcze uwagę na FR.STX.12.2.300.8.F.S.MC

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

Głośnik wydaje się być 8 ohmową wersją WM.STX.12.2.300.4.F.S.MC

Ale ma zdecydowanie inny Qts=1,51, Fs=55Hz a Spl=94dB.

W drugim kierunku mamy np GDN-30-200-8-SC

z Qts=0,43.

Wklejam poniżej parametry pierwowzoru głośnika Visaton WS25E.

Jak widzimy głosnik ma malutki magnes, Qts o średniej wartości, jak i Fs.

Teraz zasadnicze pytanie, czy zastosowanie głośnika PA o sztywnym zawieszeniu jest ustępstwem dla wierności basu? Zyskujemy na efektywności, która może podskoczyć o kilka decybeli.

Który z tych głośników ewentualnie wybrać, ten o Qts 0,79, czy Qts=1,51?

Zakładamy, że będzie go napędzał mocny wzmacniacz przydzielony tylko do tego głośnika filtrowanego aktywnie.

A może poprzestać na typowym głośniku hi-fi z gumowym zawieszeniem i normalnym Spl=90dB?

Myślę że miłośnicy odgród Open Baffle mają odpowiedź w małym palcu ;-)

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

**Kubri** · 10 Marca 2013

Te ripole raczej nie sa typowymi dipolami. o ile jeszcze H frame może mieć "ósemkową" charakterystykę to ten ripol już niekoniecznie. Jest to kwestia symetrii. Na pewno jest obudowa otwartą. Do takiej obudowy zwykle stosuje się głośniki o wysokiej dobroci. Ale muszą tez mieć duży skok i pole pow. membrany oraz wytrzymałość żeby były w stanie wyprodukować zadowalającą ilość basu. Obudowa ripolowa w tym pomaga.

ale nie warto na silę szukać ośnika z niskim Fs bo raczej bardzo nisko bas nie zejdzie a efektywność może być cenna w takiej konstrukcji. Nie wiem jednak jak sie sprawa ma w przypadku dopalania go jakimś korektorem basowym.

gaudi1 · 11 Marca 2013

Tylko pytanie co to jest wysoka dobroć głośnika, czy Qts=0,7, 1, za może 1,5?

Drugie pytanie, czy głośniki z górnym zawieszeniem w postacie materiałowej fałdy, maja dzięki temu mały skok membrany? Bo sama parametry cewki są normalne czyli skok spory.

Przeglądając internet natrafiłem na pierwowzór Ripola, o dziwo skonstruowany przez firmę Celestion System 6000. Subwoofer bardzo podobny, choć nieco inny niż Visaton Orgue.

No i też wykresy charakterystyk częstotliwości są zachęcające

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

gaudi1 · 17 Marca 2013

Tu znalazłem pełny opis Celestion System 6000, wraz z pomiarami:

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

W kwestii wartości Qts głośników do Ripola to chyba możemy przyjąć wartości pomiędzy 0,7-a 1,0.

Takie wnioski wyciągnąłem traktując Ripol jako szczególny przypadek obudowy typu Open Baffle:

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

Wnioski z tych artykułów wskazuje na istotną dużą efektywność zastosowanych głośników, a mniejszą wagę niskiej częstotliwości rezonansowej Fs.

Tyle że Visaton uzyskał pasmo przenoszenia dużo poniżej Fs zastosowanych głośników, co się kłóci z teoriami dotyczącymi Open Baffle. Czy w przypadku filtrowania elektrycznego dolnoprzepustowego wartość Fs w przypadku Ripola ma jednak znaczenie?

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )