Dolby Digital, Surround, Pro Logic, DTS

[guzia]

Troche teorii ...

 

Dźwięk Dolby Digital

W 1965 amerykański fizyk i inżynier Ray Dolby założył w Londynie laboratoria Dolby. Jego pomysł zakładał opracowanie systemu redukcji szumów, by poprawić jakość dźwięku zarówno dla profesjonalistów, jak i dla ogółu społeczeństwa. Nazwisko Dolby jest teraz znane na całym świecie, a standardy dźwięku przestrzennego, które stworzył, używane są w kinach i w domu. Oto krótkie przypomnienie dwóch poprzedników flagowego standardu Dolby Digital:

 

Dolby Surround:

ma trzy kanały, dwa na przedzie i jeden z tyłu, z szerokością pasma 100 Hz do 1 kHz

 

Dolby Pro Logic:

jest to ulepszenie Dolby Surround - cztery kanały włączając w to kanał środkowy i dwa elementy

współdzielące kanał dla dźwięku dochodzącego z tyłu.

 

Dolby Digital 5.1:

zwany również AC-3 (Audio Code-3), ma sześć kanałów - dwa frontowe, dwa tylne, jeden środkowy i jeden dla subwoofera. Inaczej niż w Dolby Surround i Pro Logic, szerokość pasma to 20 Hz do 20 kHz. '5.1' odnosi się do pięciu elementów przednich i tylnych plus subwoofer, zwany LFE (Low Frequency Effects - efekty niskich częstotliwości), reprezentowany przez '1'. Termin AC-3 natomiast odnosi się do technologii kodowania eliminującej dane dotyczące dźwięku, którego użytkownik nie jest w stanie usłyszeć. Technologia ta tworzy pasmo dźwięku zakodowane w sześciu kanałach. Absolutnie podstawowym warunkiem dla dźwięku Dolby Digital jest dekoder dekodujący dźwięk 5.1 i posiadający odpowiednie wyjścia.

 

Virtual Dolby Digital:

zestaw składający się z jedynie dwóch głośników i subwoofera. Korzysta on z procesu miksowania przedniego kanału, by uzyskać wirtualny kanał środkowy; kanały tylne są emulowane przez procesor "wirtualizujący" dźwięk przestrzenny przy użyciu filtrów HRTF poprzez przednie głośniki.

 

Dolby Digital

wykorzystuje stałą metodę kompresji dźwięku dającą rezultat około 1:2. Innymi słowy, jakkolwiek dużo jest dźwięku do zakodowania, kompresja zawsze będzie taka sama, ponieważ algorytm kompresji daje stałą ilość danych na wyjściu. Ma to jednocześnie pozytywne (przestrzeń dyskowa) i negatywne aspekty - negatywne, gdyż jakość dźwięku obniża się wraz ze zwiększaniem głośności. Niemniej, argument przeciwny jest taki, że im mniej użytego jest miejsca na DVD, tym więcej zostaje go dla innych języków i dodatków - może to kompensować stratę jakości. Ogólnie rzecz biorąc, dźwięk AC-3 kodowany jest w 18 bitach, więc standardowy przepływ AC-3 to 384 Kb/s (6 kanałów x 18 x 46 kHz). Aby się zrehabilitować, dekoder Dolby Digital transmituje dane dla przednich kanałów z opóźnieniem jednej milisekundy. Spowodowane jest to faktem, iż pozycja słuchacza jest zazwyczaj bliższa głośników tylnych, niż przednich czy środkowego. Optymalizuje to równoczesny odbiór dźwięku. Niektóre dekodery pozwalają na dostrojenie tego opóźnienia tak, aby uzyskać najlepszą konfigurację dla słuchania. Pierwszym filmem opatrzonym w dźwięk Dolby Digital 5.1 był "Batman Returns" w roku 1992.

 

 

Dźwięk DTS

DTS, którego nazwa pochodzi od Digital Theater System (ang. system cyfrowego kina), wprowadzony został przez Stevena Spielberga wraz z wydaniem filmu "Jurassic Park" w roku 1993. Jest to również 5.1, więc dźwięk kodowany jest w sześciu kanałach tak, jak w Dolby Digital.

Główną cechą DTS jest fakt, że jego system kodujący przedkłada jakość dźwięku nad przestrzeń dyskową. Tak więc ścieżka dźwiękowa w DTS kodowana jest za pomocą 24 bitów, a nie 18 - jak to jest w przypadku Dolby. Kompresja używa dynamicznego procesu, w którym poziom kompresji waha się w zależności od ilości dźwięku do zakodowania. Stosunek kompresji wynosi od 1:1 do 1:40 i, ogólnie rzecz biorąc, efektem jest lepsza jakość dźwięku niż w przypadku Dolby Digital, wymagająca średniej przepływności na poziomie 1.5 Mb/s. Główną wadą jest, oczywiście, ilość miejsca zajmowana przez dźwięk - znacznie większa (około trzech razy) niż w Dolby. W efekcie DVD kodowane w DTS mogą mieć tylko jeden język i ograniczoną liczbę dodatków. DTS jako standard kodowania dźwięku jest opcjonalny.

 

THX

THX nie jest standardem dźwięku podobnym do DTS i Dolby Digital. Jest certyfikatem, znakiem jakości stworzonym przez Lucasfilm, zaprojektowanym by rozróżnić pewne zbiory domowego kina. Termin THX pochodzi od "THX 1138", pierwszego fantastyczno-naukowego filmu George'a Lucasa (1986)

Na certyfikat THX składają się trzy główne kryteria:

Jakość dźwięku. Jest to oceniane na podstawie szerokości pasma, balansu częstotliwości, zgodności przednich i tylnych głośników, właściwości pozycji dźwięku i czy system faktycznie spełnia przedstawiane przez producenta poziomy wyjściowe.

Ergonomia interfejsu. Oznacza to głównie na ile prosta jest instalacja i użytkowanie.

Jakość produkcji. W systemie z certyfikatem THX, dwa przednie głośniki i głośnik centralny są zazwyczaj identyczne i dwubiegunowe (dwie membrany). Emitowany dźwięk powinien być skierowany na słuchacza i nie odbijać się od podłogi czy sufitu. Szerokość pasma nie powinna schodzić poniżej 80 Hz, więc wszystkie systemy THX muszą mieć subwoofer.

[MariuszJ]

i?

[guzia]

dyskutujemy na temat roznych formatow zapisu, a odnosze wrazenie ze niektórym brakuje podstaw

[MariuszJ]

Alez Guzia - watkiem o takim tytule zainteresuja sie jedynie pampersiaki... prawdziwi mocarze forum zajrza tu jedynie jak przyjdzie im kupowac DVD dla szwagra...

 

;-)

[guzia]

MariuszJ

masz racje, ale czasami flaki sie wywracają jak ktos zabiera glos a nie wie o czym mówi.

[nookie736]

Co do roznicy miedzy jakoscia DTS i DOlby Digital: mialem okazje ogladac "Braterstwo Wilkow" kodowane w DTS w niemieckiej wersji i wersje polska Dolby Digital, wersje DTS mialem z wypozyczalni a D.D kupilem dla siebie. Efekt byl taki ze myslalem ze mi wzmacniacz padl (Marantz Sr-6300)...sprawdzalem wszystkie kable i ustawienia i nadal roznica byla taka jakby mi ktos miedzy kolumny i kanape postawil sciane z regipsu...nie wiem czy to wina nagrania ale DTS powalilo mnie na kolana, D.D brzmialo beznadziejnie, ten film w wersji DTS to dzielo sztuki, wersja D.D to porazka, nie wspominajac wersji Stereo z poslkim lektorem...To na tyle na poczatek...

[guzia]

>nookie736

Moją pierwszą płytką z DTS był Gladiator kupiony parę lat temu i od tej pory jak nie ma DTS to nie kupuje płytki DVD, szkoda kasy na badziew.

 

Kup sobie płytkę z dowolnym koncertem na DVD w DTS i przełącz w czasie odtwarzania z DTSu na Dolby Digital lub inny system, a usłyszysz różnicę bez napinania uszu.

 

Polecam koncert CASINO LIGHTS '99 Live at the Montreux Jazz Festival 1999 można go posłuchać w

1. Linear PCM Stereo

2. DTS

3. Dolby Digital

[pep22]

jakze ja sie nie skapnelam ze film jest dzielem sztuki jak mu sie deteesa z ampli zapusci. o ja glupia!

[jesko]

............?? :)

[LeStat]

A więc w końcu udowodnione zostało nausznie i na papierze, że DTS jest lepszy od Dolby Digital, co było chyba zresztą wiadome od dawna. Zreszą oba są kompresją stratną, jedynie SACD i DVD-Audio są formatami całkowicie bezstratnej kompresji.

 

>guzia

Dla ścisłości opisy różnych systemów wielokanałowych często różnią się szczegółami. Sam nie wiem dlaczego. Nie będę wnikał w szczegóły, ale wiem na pewno, że George Lucas film "THX 1138" nakręcił w 1971 roku ;-)

 

>MariuszJ

Pampersiaki, audiofile czy inni mocarze na pewno oglądali kiedyś jakiś film czy koncert na DVD, czy słuchali muzyki wielokanałowej i znając ich pociąg do wyrafinowanej jakości na pewno woleliby słuchać pięknie brzmiącego dźwięku jak najmniej skompresowanego ;-)

[guzia]

>LeStat

jezeli chodzi o film THX 1138 to i owszem powstał w 1971r jako pełnometrażowy.

Krótkometrażowy THX 1138 powstał w 1970, w 1967 roku Lucas zakończył studia podyplomowe etiudą "THX 1138:4EB". Natomiast ja pisałem o certyfikacie THX który wprowadzono w 1986 ;-)

[MariuszJ]

LeStat> co do stratnosci kompresji proponuje przeczytaj watek

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą ) Kazda dyskretyzacja sygnalu jest w oczywisty sposob stratna i kazda bazuje na psychoakustyce w tym sensie, ze zaklada ze czegos nie uslyszysz. Nie mylmy kompresji transportowej ze stratnymi procesami digitalizacji i powtornej "analogizacji" sygnalu. DTS jest lepszy w tym sensie, ze interpolacje analogowa rozciaga na wiekszej liczbie punktow z wiekszej puli wartosci czyli jest "dokladniejszym" odzwierciedleniem zrodla sprzed dyskretyzacji.

 

To natomiast ktora sciezka dzwiekowa, AC3 czy DTS, bardziej nam sie podoba jest kwestia osobistych preferencji i naturalnosc ma tu niewiele do rzeczy, bo nie slyszelismy "jak bylo naprawde". Eksperymenty (nie moge teraz zlalezc stosownych linkow, poszukam jeszcze) ze slepymi testami AC3 vs DTS pokazuja ze:

1. Przy ustawieniu stopnia amplifikujacego oba sygnaly do jednakowego stopnia glosnosci przy dobrych realizacjach gros nie odroznia jednego od drugiego.

2. Jezeli odroznia, to wiekszosc wskazuje na... AC3 jako przyjemniej brzmiace.

 

Wbrew oczywistym konotacjom slowa audiofil, nie stwierdzilem u "audiofili" pociagu do wyrafinowanej jakosci dzwieku. Chyba ze chodzi Ci o wyrafinowana jakosc wykonczenia sprzetu.

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

[jozwa maryn]

paulinko, bo ten film JAKO TAKI jest do chrzanu, dlatego się nie zorientowałaś.

[LeStat]

>MariuszJ

Ja już wybrałem bo usłyszałem, choć to nie były prawdziwie ślepe testy, a czy Ty miałeś jakieś doświadczenia nauszne?

Według Ciebie "audiofile" nie lubią dobrej jakości dźwięku, a ja zawsze myślałem, że jest odwrotnie.

[nookie736]

Co do koncertow to mam tylko jedno doswiadczenie: Robbie Williams live at Knebworth...w tym wypadku znowu dts pokazal swoja wyzszosc, aczkolwiek roznice miedzy dd a dts nie byly tak drastyczne jak w "Braterstwie Wilkow". Jezeli chodzi o ten film to poczatkowa scena gdzie "Bestia" dorywa pierwsza ofiare i scena w ktorej Frainsac znajduje swojego kumpla martwego, sluzyly mi jako material porownawczy...efekt??? albo dystrybutorzy polskiej wersji cos spaprali albo producenci DD...sam nie wiem ale efekt jest powalajacy...po kilku odsluchach sprzedalem polska wersje na ebayu i zostawilem sobie DTS

[nookie736]

paulinka ,

ten film to dzielo sztuki (IMHO) nawet w telewizje z tym ze w dts to jest dzielo sztuki ktore do tego dobrze brzmi :D

[Jazz :-)]

Ty, Guzia, no fajnie, ze tak to wszystko opisujesz, przyznam sie, ze nawet dokladnie nie czytalem, ale zauwazylem dwie niescislosci. Dolby blada dupa nie wymyslil zadnego sourround, ale Fosgate. THX nie jest z zadnego filmu, nie wien skad ci to przyszlo do glowy? THX pochodzi od imienia i nazwiska Tomlison'a Holman'a, ktory opracowal ten system. On tez robil kiedys fajny sprzet audio w Cambridge w Mass, ale sie wszyscy zaczeli strasznie lajdaczyc z mlodymi panienkami z Harvardu i firma zbankrutowala. Mialem kiedys taki fajny zestaw, Pre Amp i 3x Amp 1 z Apt'u, ale potem sprzedalem jak sie wszystko zaczelo sypac. Apt nadal jest na stalej ekspozycji wzornictwa przemyslowego w MOMA w NY.

[guzia]

Ty, Jazz :-), to masz fajne nieoficjalne informacje, ale jesteś za wielką wodą więc you know.

[LeStat]

Wy dwaj ;-)

A enigmę to rozszyfrowali amerykanie?

[Jazz :-)]

No, no, LeStat, prosze o zachowanie minimum dobrego tonu, juz w tym i tak schodzacym czesto w kierunku samego rynsztoku chlopieco-spoconego chamstwem forum.

[darkul]

>Lestat. Laser mają dzięki nam... Enigmę wyjątkowo od Anglików..bo ci dostali ją od nas.

Kurcze blade ..chciałbym by te wielokanałowe systemy tak grały jak dobre dwu kanałowe.

[guzia]

Jazz :-) mówisz kto, a ja mówię dla kogo :-)

 

Dolby® Pro-Logic ll, created by Jim Fosgate and licensed through Dolby® Labs has been acclaimed as a milestone achievement in surround sound technology, and is widely recognized as the ideal surround sound processing algorithm for music. Many audiophiles remember Jim Fosgate, one of the very first names in surround processing. He holds more than 25 patents in the audio industry, and was instrumental in designing the new Dolby Pro Logic II decoding circuit found in the industries latest versions of A/V receivers.

 

 

THX (Tomlison Holman's eXperiment)

Certificazione realizzata dalla Lucas Film (THX 1138, "Esperimenti di Holman Tomlinson", dal nome dell'audio designer collaboratore del regista nel 1980) atta a stilare i requisiti che le sale cinematografiche e gli apparecchi elettronici (quali lettori di Laser Disc, DVD, VHS, DVHS) devono garantire, se dotati di tale marchi. Il THX è, infatti, anche un sistema di rielaborazione dei segnali Dolby Pro Logic (THX 4.0) Dolby Digital e DTS (THX 5.1).

 

Jazz :-) sorry ze po włosku, ale coś w tym jest ;)

[guzia]

® = ®

[LeStat]

>Darkul

A Jan Czochralski?

"Był rok 1916, gdy przypadkiem wymyślił genialny sposób hodowania dużych kryształów metali i półprzewodników. Wyprzedził tym pomysłem całą epokę. Jego metoda dopiero w latach 50. znalazła praktyczne zastosowanie, a dziś bez niej nie mogłaby się obejść cała światowa elektronika"

 

Kolejny wkład rodaka w nowe technologie.

[LeStat]

Jedna wersja

 

W 1980 roku rozpoczęto na zlecenie George'a Lucasa prace nad ustanowieniem zespołu norm dotyczących akustyki sali kinowej, ustawienia głośników, jakości aparatury zapisującej i odtwarzającej, itp., których zachowanie miało widzom zagwarantować odbiór wrażeń zgodnie z założeniami twórców ścieżki dźwiękowej filmu. Zestaw tych norm został nazwany THX (Tomlinson Holman eXperiment) od nazwiska jego twórcy Tomlinsona Holmana. Uzyskanie certyfikatu THX podnosi prestiż firmy a użytkownikowi produktów gwarantuje najwyższą jakość. Pierwszym filmem, który otrzymał certyfikat THX był film George'a Lucasa "Powrót Jedi".

 

Druga wersja

 

THX nie jest standardem dźwięku podobnym do DTS i Dolby Digital. Jest certyfikatem, znakiem jakości stworzonym przez Lucasfilm, zaprojektowanym by rozróżnić pewne zbiory domowego kina. Termin THX pochodzi od "THX 1138", pierwszego fantastyczno-naukowego filmu George'a Lucasa, który stał się teraz filmem kultowym. To w roku 1986 tata Indiany Jonesa, Luke'a Skywalkera, a później Jar Jar Binksa, rozpoczął opracowywanie znaku jakości, głównie dla wielkiego ekranu. Ten bardzo wymagający facet zauważył, że kinowy sprzęt dźwiękowy dawał dźwięk o niskiej jakości, a jakość ta była różna w zależności od kina. George uważał, że każda jedna osoba chodząca do kina ma prawo oczekiwać tego samego dźwięku, odtworzonego z tą samą wiernością niezależnie od kina. Tak właśnie narodził się certyfikat THX. Można go teraz znaleźć w bardzo wielu kinach na całym świecie.

 

Pewnie znalazłbym jeszcze kilka innych wersji opisujących skąd się wzięła nazwa tego standartu. Może warto spytać o to samego Georga?

[mciej]

Myślę że flanelowcowi jest wszystko jedno. :)

[Jazz :-)]

LeStat, juz nie szukaj, nie dzwon. Mialem tam kiedys praktyke studencka. Uwierz mi na slowo. TH wtedy bardzo sie zakochal w mojej fajnej i sexy kuzynce z Krakowa, ktora wtedy sie osiedlila w Marine County i ja dmuchal przez pare miesiecy. Ale z uplywem czasu oraz z dalszym dojrzewaniem Agnieszce przestal sie podobac coraz oblesniejszy Holman i w efekcie znalazla sie z takim smiesznym wlochem w Rio. Moge tez dodac, ze TH mial u siebie w domu w lazience rowno ulozone na kupie fajne pornole.

[LeStat]

OK Jazz :-)

Widzę, że masz informacje zblizone do żródła, ten gość to bardzo rozrywkowy (nomen omen) facet. Dobrze, że zajął się "udźwiękowianiem" bajek, a nie pornusów.