wzmacniacz hybrydowy - circlotron

[zjj_wwa]

>>>> No nie zgodzę się co do symetrii Futterman`a.

 

Wiesz, przyznaję iż ciężko mi to jest wytłumaczyć ludzkim głosem, ale czytałem jakiś artykuł w prasie obcojęzycznej. Spróbuję sobie przypomnieć jak to biega. Załączam rysunek oraz link:

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

"...Technics variation of Futterman

This is the Technics circuit which is a variation of the Futterman, here both tubes act as cathode followers and the output impedance is Rp/2*(1+µ) so for two 6C33C this will be ~80/2*(1+2.7) = 10.8 ohm. ..."

 

Gbyby to była zwykła końcówka, to można by argumentować, iż "górna" lampa mocy pracuje jako wtórnik katodowy ze wzmocnieniem nieco mniejszym od "1", natomiast że dolna lampa mocy pracuje jako typowa wspólna katoda ze wzmocnieniem mu. W takim przypadku rzeczywiście mamy do czynienia z niesymetrią układu.

Natomiast ten "fikołek" odwróconego futterman'a ma związek ze stałym napięciem siatki na lampie inwertera. Otóż z racji na fakt, że prąd z inwertera nie jest odprowadzany do masy, lecz do dodatniego zacisku głośnikowego, możemy mówić o 100% sprzężeniu zwrotnym sygnału z głośnika względem obwodów katody inwertera. napięcie katody inwertera "podąża", czy też jest "powiązane" z napięciem siatki inwertera, a więc sygnał pobierany z "katody" inwertera jest sygnałem zdegenerowanym, o małym wzmocnieniu. Ten sygnał, trafia (na krzyż) poprzez górny kondensator, na siatkę wtórnika katodowego. Przepraszam za "uproszczenie" koncepcyjne, ale można by rzec że "jeden razy jeden" daje wzmocnienie "jeden".

 

Z kolei zupełnie inna sytuacja rozwija się na anodzie inwertera. Z punktu widzenia anody mamy do czynienia z "normalnym" stopniem wzmacniającym i ze wzmocnionym sygnałem, który poprzez dolny kondensator trafia na dolną lampę mocy, która jak wspominałem jest typową wspólną katodą ze wzmocnieniem.

 

Ale sygnał ten trafia w przeciwfazie, więc te wzmocnienia niejako "znoszą się".

 

Tak więc kolega ma rację: patrząc z punktu widzenia "funkcji" jaką pełnią lampa mocy górna i lampa mocy dolna, to owszem, mamy do czynienia z niesymetrią wzmocnienia.

ALE:

Biorąc pod uwagę niesymetryczne zachowanie inwertera, który "jednostronnie" wzmacnia, a z drugiej strony degeneruje wzmocnienie poprzez 100% sprzężenie zwrotne, uzyskujemy efekt "składania niesymetrii".

 

Tak więc przez kondensatory sprzęgające NIE przechodzą identyczne sygnały sterujące.

Sumowanie tych dwóch niesymetrii na jednej z lamp mocy daje w rezultacie .... układ symetryczny.

 

Z góry przepraszam za tą ciosaną argumentację, ale jestem zbyt świeży w temacie, by ten totalnie pomerdany układ zinterpretować / przeanalizować.

Wiem tyle, że gdzieś coś "w tym duchu" czytałem - i nic nie zrozumiałem. Przyznaję się bez bicia - do tej pory tego tak całkiem nie czuję.

 

ale symetria ... JEST. To "słychać".

To urządzenie działa.

Jak dla mnie - daje krystalicznie czysty dźwięk.

 

Nie pytajcie mnie dlaczego.

Po prostu odwiedźcie mnie ze swoją ulubioną płytą.

 

Proszę o wyrozumiałość i powstrzymanie się od sarkastycznych komentarzy - przyznaję się bez bicia - nie mam bladego pojęcia dlaczego to działa.

Natomiast jakiekolwiek merytoryczne "światło tunelu" - mile widziane. Niech mnie ktoś oświeci.

 

pozdr,

z.

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

[Grzegorz7]

Rozumiem.

Nie polemizuję z tym co napisałeś.

 

Mam nadzieję, że również Ty mnie rozumiesz...

 

Circlotron jest jedyną w pełni symetryczną topologią wzmacniacza.

Zwróćmy uwagę, że lampa nie ma elementu komplementarnego.

Ale zauważmy, że element (półprzewodnikowy) komplementarny (symetria "pionowa") nie jest w pełni symetryczny. Tranzystor pnp nie jest technologicznie odwróconą symetrią do npn.

 

Circlotron jest, jak najbardziej dzięki temu sensowny, do eksperymentów w zakresie wzmacniaczy półprzewodnikowych.

Robiłem wstępne eksperymenty, ale jak to u mnie ;) mogę zajmować się tym w okresach jesienno-zimowych.

 

Układ taki trochę dla purystów; absolutna symetria "pozioma".

Mam nadzieję, ze rozumiecie moje określenia symetrii pionowej (komplementarnej) i poziomej (par różnicowych i topologi circlotronowej).

 

Co do współczynnika tłumienia (efektowi impedancji wyjściowej).

Układ circlotronowej końcówki był przeznaczony (u mnie) do układu aktywnego.

Zwracam uwagę, że współczynnik ten traci na znaczeniu w przypadku zasilanie klasycznych zespołów głośnikowych wyposażonych w zwrotnicę.

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

[Gość stary bej]

Futterman i Circlotron to dwa zupełnie różne układy.

[atmeg]

O widze że odżył temat , :) , zlutowałem pewną wersje wzmacniacza circlotron jeden kanał dla słuchawek i na pewno powroce do tej konstrukcji bo jest baaardzo obiecująca .

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

[zjj_wwa]

Grzegorz7, oczywiście że rozumiem. Rozumiem i szanuję.

 

Mój OTL (odwrócony Futtermanek) działa stabilnie. Szkoda że na wystawie był przeciążany do granic absurdu, a przez to grał tylko przed południem, po nie więcej jak 3 godziny. Potem dziwne rzeczy się z nim działy.

 

W warunkach bezstresowych - gra to bardzo sympatycznie. Jako że ta konstrukcja bazuje na lampach, to dla mnie krytyczna była kwestia absolutnej minimalizacji impedancji wyjściowej stopnia lampowego. W tym artykule od "Aria3" wyczytałem, iż jest kolosalna różnica w wartości impedancji do jakiej mogę zejść tym odwróconym futtermanem w porównaniu do Cyklotronu. Nie ukrywam, że sam jestem zafascynowany cyklotronem jako takim. Na mosfetach - bez wachania bym tę topologię wybrał.

Ale w sytuacji, gdy mam do wyboru 12 ohmów wersus 20 ohmów impedancji wyjściowej w otwartej pętli (na jednej parze 6s33s) ... po prostu chcąc nie chcąc - musiałem wybrać to pierwsze.

 

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

 

W kolejnej wersji OTL (tym razem monobloki) - zamierzam zrobić jednostopniowy wzmacniacz wejściowy o absurdalnie wysokim wzmocnieniu, dzięki czemu będę mógł trochę mocniej zaszaleć w kontekście ujemnego sprzężenia zwrotnego:

 

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

 

Albowiem zamierzam pozostać przy dwóch lampach w końcówce. Topologie ze zrównoleglonymi lampami - na obecnym etapie raczej mnie nie przekonują. Problemy realizacyjne by były.

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

[zjj_wwa]

>>> Układ taki trochę dla purystów; absolutna symetria "pozioma".

 

dla zwolenników puryzmu i toru w pełni symetrycznego ... z końcówką Cyrklotronową - gdzieś na rosyjskich stronach można znaleźć czytelną (z wartościami elementów) wersję ciekawego (imho) schematu takiego wzmacniacza lampowego, który się nazywa COVI MARK II .... jak znajdę to linka wkleję.

 

Może część tamtych rozwiązań da się wprost na krzem przerysować ...

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

[Gość stary bej]

Może część tamtych rozwiązań da się wprost na krzem przerysować ...

 

A po co kombinować i rozrysowywać układ lampowy, aby był na tranzystorach ?

Kolega marusmk wklejał właśnie ze stron rosyjskich, sporo schematów na tranzystorach.

Wystarczy nad gotowymi trochę posiedzieć i pomyśleć.

 

Czy ktoś wie co się stało z Kolegą marusmk ?

Jego forum nie działa, na tym Forum nie widziałem Go od paru miesięcy.

Trochę mnie Jego nieobecność niepokoi.

[han-solo]

A po co kombinować i rozrysowywać układ lampowy, aby był na tranzystorach ?

Kolega marusmk wklejał właśnie ze stron rosyjskich, sporo schematów na tranzystorach.

Wystarczy nad gotowymi trochę posiedzieć i pomyśleć.

 

Czy ktoś wie co się stało z Kolegą marusmk ?

Jego forum nie działa, na tym Forum nie widziałem Go od paru miesięcy.

Trochę mnie Jego nieobecność niepokoi.

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

[atmeg]

A ja tam napisze w ten deseń - przestańcie dyskutować , wykonajcie jakąś wersje tego wzmacniacza :) .

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

[zjj_wwa]

wykonajcie

No nie wszystko naraz ... Ja nie mogę, bo wykonuje dwie inne rzeczy .... zlampizowanego Lampucera Maxi DAC'a z USB oraz lampizację Marantza CD-94 II ...

( ... zresztą powiem szczerze .... Futterman'ka na nic nie zamienię )

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

[zjj_wwa]

Dla miłośników cyrklotrona:

Zgodnie z przewidywaniami,

jest nowy ciekawy tekst Broskie'go na temat hybrydowego Cyrklotronu OTL pracującego w klasie G.

 

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

 

Jest też coś na temat prądowych dopalaczy tranzystorowych do już istniejących lamp w końcówce mocy OTL.

John najwyraźniej również woli czystość formy i symetrię topologii Cyrklotronu.

Natomiast widzę, że nawet napięcia na diabełkach i na tranach pozostawił te same.

:)

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

[zjj_wwa]

Pojawił się ciąg dalszy:

Blogi nr. 251 oraz 252 - autora jak wyżej. Ciekawa lektura.

 

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

[Gość stary bej]

A ja tam napisze w ten deseń - przestańcie dyskutować , wykonajcie jakąś wersje tego wzmacniacza :) .

 

Jeleń pilnie poszukiwany ?

[zjj_wwa]

Budujemy Broskie Cyrklotron ?

 

Moja propozycja byłaby pojechać w końcówce na diabłach zamiast 6sn7,

dodać oporniki katodowe 10R oraz na bazie tego sygnału zrobić tranzystorowe dopalacze prądowe dla końcówki

.... bazowy schemat taki:

 

Dla powyższego - Jeleń się zgłasza na ochotnika. ( Ino się pewnie trochę czasu zejdzie, jak to zwykle bywa ).

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

[Gość JanF]

Od jakiegoś czasu chodzi za mną OTL lampowy.

Powinien grać najlepiej ze wszystkiego, to jest główny argument.

Jak się bawić, to się bawić na całego :-)

 

Budujemy Broskie Cyrklotron ?

No właśnie!

[zjj_wwa]

No właśnie!

Na mosfetach czy na bipolarach ?

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

[Gość JanF]

Na mosfetach czy na bipolarach ?

Na lampach, może?

[zjj_wwa]

Na lampach, może?

No mówię właśnie. Na super-triodach. A ino na JAKICH ?

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

[Gość JanF]

Na super-triodach. A ino na JAKICH ?

Dających największy prąd, czyli: 6080, 6c41c, diabełkach ruskich.

Najtańsze to 6c41c, wyglądają na drogę środka, 4 w szeregu per chanel.

Do przyjęcia są dwa diabełki w szeregu per chanel.

Mosfety, ukochane tranzystory Nelsona Pass'a.

[zjj_wwa]

Mosfety, ukochane tranzystory Nelsona Pass'a.

A nie węgliki ?

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

[Gość JanF]

A nie węgliki ?

Niech będą!

[Gość JanF]

I znowu od jakiegoś czasu OTL chodzi za mną!

[zjj_wwa]

Bardzo słusznie. A najlepiej taki co działa.

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

[Gość JanF]

Bardzo słusznie. A najlepiej taki co działa.

No właśnie ... ma działać ... hmm ... OTL to jak kolejka do transportu drewna z filmu 'Grek Zorbka' taram tararararam taram tarataratarartam ... dobrze nucę?

[zjj_wwa]

No nie całkiem dobr

 

No właśnie ... ma działać ... hmm ... OTL to jak kolejka do transportu drewna z filmu 'Grek Zorbka' taram tararararam taram tarataratarartam ... dobrze nucę?

No nie całkiem dobrze nucisz.

Na początku było:

Taram, ... Taram, .... Tararararm ..... taram taram ...

ale póżniej to już było

Taratatatatatatata .. taratatatatatatata ... taratatatatatata ..

 

Tak czy siak, jak sobie tego Greka Zorbę przez OTL'a puścisz, to Ci majty przez głowę zdmuchnie.

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

[Gość JanF]

Tak czy siak, jak sobie tego Greka Zorbę przez OTL'a puścisz, to Ci majty przez głowę zdmuchnie.

Mówisz o OTL-u lampowym, czy na super-triodzie?

[zjj_wwa]

Mówisz o OTL-u lampowym, czy na super-triodzie?

Z tego co przećwiczyłem - to na lampowym.

Aczkolwiek nie ma powodu, aby z super-triodą nie było podobnie.

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

[Gość JanF]

Aczkolwiek nie ma powodu, aby z super-triodą nie było podobnie.

Żaden wzmacniacz tranzystorowy, którego słuchałem (nawet na AS w W-wie za grubą kasę), nie brzmiał tak dobrze, jak lampa.

Stąd moje obiekcje przed zaangażowaniem się w działania na tranzystorach.

Na początku tego roku robiłem próby - korzystając ze wskazówek Sławka - zwiększania prądu podkładu na parze przeciwsobnej sk58/sj62.

Wynik był rewelacyjny, jakość dźwięku wraz z rosnącym biasem też rosła, nie wyobrażam sobie teraz innego słuchania tranzystorów, niż tak.

[zjj_wwa]

Żaden wzmacniacz tranzystorowy, którego słuchałem (nawet na AS w W-wie za grubą kasę), nie brzmiał tak dobrze, jak lampa.

Stąd moje obiekcje przed zaangażowaniem się w działania na tranzystorach.

Na początku tego roku robiłem próby - korzystając ze wskazówek Sławka - zwiększania prądu podkładu na parze przeciwsobnej sk58/sj62.

Wynik był rewelacyjny, jakość dźwięku wraz z rosnącym biasem też rosła, nie wyobrażam sobie teraz innego słuchania tranzystorów, niż tak.

Jeśli lubisz wzmacniacze lampowe, to musisz tranzystora zrobić tak, żeby był lampą.

Czyli super trioda właśnie.

100% lokalnego sprzężenia zwrotnego w hybrydowym dwunapięciowym stopniu mocy - przypuszczam, że różnicy nie usłyszysz.

Oprócz, znaczy się, różnicy polegającej na tym, że nowo-pozyskane, brutalne ampery Ci klatkę piersiową ciśnieniem akustycznym zgniotą.

 

Efekt, tak przypuszczam, będzie podobny do tego, jaki można uzyskać z push-pull'a na lampach radionadawczych.

Trafo głośnikowe z wielkimi radiatorami i heya.

Ukryta Zawartość

Zaloguj się, aby zobaczyć treść.

Zaloguj się, aby zobaczyć treść (możliwe logowanie za pomocą )

[Gość JanF]

Trafo głośnikowe z wielkimi radiatorami i heya.

TG 2,5 kR mam na prąd 175 mA, 2A3 w SE niech idzie na 40 mA, 108 mA pójdzie z mosfeta - będzie jazda prądowa, ale jak przełoży się to na doznania soniczne, to zobaczymy?

Trochę to dzikie formalnie, mamy tranzystor w obwodzie i używamy TG, ale tytułem eksperymentu, można spróbować.

No i prostota schematu, coś maksymalnie prostego i mocowo silnego, lubię to.