Ustawienie kolumn
Najłatwiejszym sposobem poprawy brzmienia jest eksperymentowanie z ustawieniem kolumn. Warto przy tym pamiętać o dwóch aspektach:
- pierwszy to umieszczenie kolumn przed twardej konstrukcji ścianą, która odbijając energię kinetyczną zatrzyma bas w pokoju. Bez tego straci się solidną podstawę basową. Przykład: Lewa kolumna stoi w rogu, a prawa przy drzwiach balkonowych. Lewa będzie miała więcej basu niż prawa, bo część basu przejdzie przez drzwi na zewnątrz. W takim przypadku jeśli jest możliwość to najlepiej zmienić ścianę lub zastosować parawan.
- drugi to symetria. Odnosi się zarówno do pokoju jak i ustawienia kolumn. W pomieszczeniu gdzie po prawej stronie jest ściana, a po lewej przejście do drugiego pokoju niemożliwym jest uzyskanie prawidłowej sceny muzycznej z odpowiednio ulokowanymi źródłami pozornymi. Tutaj również pomocnym może okazać się parawan/mobilne ustroje/gałka balans w (przed)wzmacniaczu.
Ostre wysokie
Gdy brzmienie jest ostre i po pewnym czasie męczące w odsłuchu to powodem może być długi czas pogłosu w pokoju. Jest to szczególnie słyszalne w pomieszczeniach otwartych na inne, jak korytarz, jadalnie, kuchnię, klatkę schodową. Najłatwiej zmniejszyć pogłos kładąc dywan/wykładzinę, zawieszając zasłony, dodając mebli. Jeśli to nie wystarcza to jest szereg różnych pochłaniacz dźwięku, które skutecznie zmniejszają pogłos.
Rozmieszczenie ustrojów
Największy wpływ pochłaniaczy usłyszymy umieszczając je w miejscach pierwszych odbić od ścian bocznych w pokojach z kolumnami na krótkiej ścianie, oraz ściany przedniej i tylnej w pomieszczeniach z kolumnami na ścianie szerokiej.
Pianki/gąbki do 5cm grubości
Jest to najtańsza forma adaptacji akustycznej. Ze względu na małą grubość i niską gęstość (do 28 kg/m3) skutecznie pochłaniają wyższe pasmo, przez co można nimi wyciszyć ostre wysokie tony, ale też łatwo przygłuszyć. Nie wpływają bezpośrednio na bas, tylko na ograniczenie wysokich tonów, co odsłuchowo może wpływać na inny odbiór basu. Przy przesadzeniu z ich liczbą w pokoju można stworzyć wytłumione pomieszczenie w wyższym paśmie z dudniący basem, na który nie działają.
Pochłaniacze dźwięku od 8cm grubości
Gdy są wykonane na bazie wełny mineralnej lub twardej pianki to pochłaniają niemal całe pasmo słyszalne. Im niższa częstotliwość tym mniejsze pochłanianie, więc na niski bas mają raczej mały wpływ. Skutecznie potrafią zmniejszyć pogłos w pomieszczeniu dzięki czemu brzmienie staje się bardziej rozdzielcze i słychać więcej muzyki w muzyce, a nie pogłosu z pomieszczenia.
Wycofana średnica
Średnie tony to najbardziej krytyczne pasmo, a jednocześnie najcięższe do opanowania. Średnica zawiera między innymi wokale, gitary i dużą część pianina. Odpowiada także za ciepło i atak. Gdy średnica nie jest wyraźna, to szybkie uderzenia perkusji nie są czytelne, a poszczególne dźwięki zlewają się ze sobą.
Poprawę średnich tonów można uzyskać przez zastosowanie pochłaniaczy strojonych na odpowiednie częstotliwości. Dzięki nim łatwo jest uzyskać równą charakterystykę przenoszenia pokoju.
Dyfuzory
Dyfuzory nie tylko osłabiają energię fali odbitej, ale także „przetrzymują” falę przez co jest ona opóźniona względem fali bezpośredniej. Powoduje to zwiększoną precyzję w kreowaniu sceny muzycznej zarówno w głąb jak i wszerz. Poprawia także ogniskowanie źródeł pozornych, nadając instrumentom większe, bardziej naturalne rozmiary. Różne głębokości szczelin rozpraszaczy powodują różne przesunięcia fazowe padającej fali dźwiękowej, dzięki czemu jej odbicia są bardziej rozciągnięte w czasie. Nie tracimy jednak tyle energii, co przy użyciu pochłaniaczy. Skutkuje to bardziej żywą akustyką.
Buczący bas
Bas jest fundamentem całej prezentacji muzycznej. Jeśli coś jest ’nie tak’ z basem, całość nigdy nie zagra dobrze. Jeżeli bas schodzi nisko, jest kontrolowany, zróżnicowany, wybrzmiewający to ogólne brzmienie staje się przyjemniejszym w odbiorze. Idealnym sposobem usunięcia problemów z basem w niemal wszystkich pomieszczeniach odsłuchowych jest zastosowanie tzw. pułapek basowych. Są to ustroje akustyczne pochłaniające niskie częstotliwości. W tym momencie pewnie wielu czytelników się zastanawia, dlaczego piszę o pochłanianiu basu, skoro z reguły jest go za mało i potrzeba jego większego uwypuklenia. Otóż spadki w paśmie niskich częstotliwości są powodowane przez nakładanie się odbitych fal dźwiękowych na fale bezpośrednie. Pułapki basowe pochłaniają energię określonych niskich częstotliwości, powodując wyrównanie charakterystyki niskich tonów.
- rezonator Hermholtz’a. Jest on strojony na konkretną częstotliwość. Najczęściej ma on kształt walca z otworem bass reflex. Stosuje się go jako osobny ustrój stawiany najczęściej w rogu pomieszczenia, lecz może być także w postaci zabudowy rogu pomieszczenia. Zasada jego działania jest prosta. Fala dźwiękowa powoduje poruszenie powietrza w otworze ustroju, które następnie wpada do środka i wytrąca swoją energię wewnątrz ustroju.
- rezonator membranowy. Jest to bryła z frontem wykonanym ze sklejki, która zapewnia pochłanianie przez rezonowanie określonego pasma częstotliwości. Rezonans membrany można dostroić do określonego zakresu częstotliwości w granicach średniego i wysokiego pasma niskich częstotliwości.
- Ostatnim z przedstawianych typów pochłaniaczy niskotonowych jest tzw. „Tube Trap®”. Ustrój ten także ma kształt walca, jednak nie jest strojony. Pochłania pasmo od 400Hz w dół, zapewniając przy tym rozpraszanie średnich i wysokich tonów.
Sufit
Często jest to płaska niezagospodarowana przestrzeń o dużej powierzchni, która niekorzystnie wpływa na akustykę. Jest kilka możliwości adaptacji sufitu. Jedna z nich to zabudowa płytą perforowaną. Zwiększając udział perforacji względem całej powierzchni płyty uzyskuje się wyższe pochłanianie, które oprócz eliminacji echa będzie także polepszać kreowaną scenę muzyczną. Wadą tego rozwiązania jest ograniczone pochłanianie wysokich tonów, które musi być uwzględnione w doborze pozostałych ustrojów.
Ustrojami dedykowanymi na sufit są wyspy sufitowe, które mają równy współczynnik pochłaniania średnich jak i wysokich częstotliwości. Można je zgrać z oświetleniem, dzięki czemu są w stanie łatwo wkomponować się w wystrój wnętrza. Montaż to tylko 4 kołki na 1 panel, więc nie potrzebny jest długi remont i generalne sprzątanie jak w przypadku wykonywania zabudowy sufitu z płyt perforowanych
Jak w pokoju już mamy optymalany czas pogłosu to na suficie można zastosować dyfuzory omnipolarne. Rozpraszają one fale dźwiękowe we wszystkich kierunkach, dzięki czemu fale odbite mają mniejszą energię co poprawia rozdzielczość i lokalizację na scenie. Do wyboru są styropianowe, które łatwo się montuje – częściowo pochłaniają i rozpraszają, oraz drewniane, które rozpraszają.
Autor tekstu: Acoustic Lab